Pagina's

donderdag 8 oktober 2015

De Antitheek - Feico Houweling

Boek details:
Auteur: Feico Houweling
Titel: De Antitheek
Verschijningsdatum: 1999
Bladzijde: 191
Uitgeverij: Aristos, Rotterdam
ISBN: 9069350319


Samenvatting:
Nederland heeft hem niets te bieden, de middelbare school kan hem gestolen worden en het gezin waarin hij opgroeit hangt van huichelarij aan elkaar. John Wilton hoopt via correspondentievrienden in het noorden van Noorwegen een nieuwe start te kunnen maken. Hij komt terecht in de subcultuur van het havenstadje Geitvågen, waar hij met een paar baantjes moeizaam in zijn onderhoud voorziet en vergeefs een verblijfsvergunning probeert te bemachtigen.

Bijna ongemerkt werkt John zich in de loop van zijn verblijf in de nesten. Zijn vrienden begrijpen ten slotte dat er iets grondig mis is met John en middenin de onbarmhartige poolwinter wordt hij gedwongen Geitvågen te verlaten.


De Antitheek is het romandebuut van Feico Houweling (1954). Zijn ogenschijnlijk alledaagse verhaal - buitengewoon trefzeker en beeldend geschreven - ontwikkelt zich gaandeweg tot een mysterieuze intrige, die naar een bijna onontkoombare ontknoping leidt.

De auteur:
Feico Houweling studeerde een combinatie van scandinavistiek en eigentijdse geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zijn eindscriptie behandelde de achtergronden van het 'nee' van de Noren bij het referendum over toetreding tot de EU in 1972. (Bron: Website Feico Houweling). In het boek De Antitheek staat het referendum centraal.

De Antitheek was het debuut van Feico Houweling als romanschrijver. In 2008 is zijn tweede en volgens mij ook zijn laatste roman De koperen koker uitgekomen. Meer informatie over Feico Houweling is te vinden op:
Een interessant stukje over Feico Houweling is te lezen op de website van de Scandinavische vereniging Twente (SVT). In 2009 heeft Feico een lezing gegeven voor de SVT. Hieronder de tekst afkomstig van de SVT website: 

Scandinavië en de Europese unie en over de specifieke achtergronden van de anti-Europa houding van veel Noren.
Daarmee boeide Feico Houweling ons op 9 oktober 2009 Op 25 september 1972 stemde bijna driekwart van de inwoners van het stadje Svolvær op de Noorse Lofoten-eilanden tegen aansluiting van Noorwegen bij de Europese Gemeenschap. In heel Noorwegen verzetten vooral boeren en vissers zich tegen Europa onder het motto 'Stem nei, Norge er ikke til salgs' ('Stem nee, Noorwegen is niet te koop'). Maandenlang werd een ongekend felle strijd geleverd, die in 1994 nog eens dunnetjes werd overgedaan. Ook bij dat referendum was de uitslag negatief. Noorwegen staat tot op de dag van vandaag buiten de Europese Unie, maar is wel aangesloten bij de Europese Economische Ruimte. Feico Houweling verbleef in 1972 op de Lofoten en maakte de EG-strijd daar mee. Hij schreef er in 1999 de roman 'De Antitheek' over. Hij bestudeerde de gebeurtenissen daar in het kader van zijn studie Scandinavistiek/Eigentijdse Geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen. Met de Lofoten als voorbeeld en veel foto's en ander illustratiemateriaal vertelde hij waarom de Noren zo fel tegen Europa zijn en of dat misschien ooit nog eens kan veranderen.
De persoonlijke beleving van deze gebeurtenissen, nu bijna veertig jaar geleden, was nog goed te merken in het uitstekende verhaal. Een gedegen opbouw en vele persoonlijke belevenissen zorgden voor een boeiende avond.


Het boek:
Het boek heb ik aangeschaft na het lezen van Altijd Noorwegen van Gerrit Jan Zwier. Gerrit Jan Zwier schrijft in Altijd Noorwegen het volgende over De Antitheek:

In de Antitheek valt de romantiek van het landelijke leven op een Noorse buitenpost in scherven. In februari en maart staat alles daar in het teken van de kabeljauwvisserij. De winter is er lang en koud en donker. Geen wonder dat een mens dan naar de fles grijpt. In de zomer gebeurd dat ook herhaaldelijk, en ook dat is te begrijpen: het dorpsleven kent nu eenmaal weinig hoogtepunten. Je hebt de veerboot die op vaste tijden aankomt en vertrekt; er zijn een paar winkels, er is een cafetaria, waar geen kibbeling maar hamburgers worden verkocht; er is een discotheek en zelfs een antitheek, dat is het clubhuis van een alternatief bandje dat droomt van optredens in Parijs en New York.

De Noren begrijpen niet waarom de vreemdeling zo lang in hun dorp blijft hangen. Wie hersens heeft, of ambities, ontvlucht immers zo snel mogelijk de moordende alledaagsheid en de verveling die als een verstikkende deken over het kustplaatsje hangt, en verdwijnt spoorslags achter de horizon.


Het verhaal speelt zich af vlak voor en na het referendum (toetreding Noorwegen tot de EU) op 25 september 1972 vormen van de EU waar de meeste Noren op tegen waren. Het referendum wordt beleefd via de achttienjarige Nederlandse jongen John Wilton. Via de Noorse correspondentievrienden Olav Kristiansson en Gro Nygaard komt John in de zomer naar Geitvågen. Geitvågen bestaat niet echt en is een fantasienaam. Op internet bestaat de naam wel. Deze camping heet zo en ligt bij Bodø. Het verhaal speelt zich trouwens af op de Lofoten-eilanden. De plaatselijke discotheek is gekraakt en wordt nu de Antitheek genoemd. Geitvågen is trouwens genoemd naar een geit die daar ergens als standbeeld staat. John krijgt wat met de zestienjarige Sissel. Hij kan geen werk vinden en mag eigenlijk ook niet werken in Noorwegen. John keert terug naar huis om via Nederland een baan te zoeken in Geitvågen. Na enkele weken keert hij er terug. Ook nu moet hij knokken om er te kunnen blijven.

Conclusie:
Interessant boek dat je even meeneemt naar het Noorwegen van 1972. Je staat middenin de samenleving van Geitvågen en het is te merken dat de omgeving (Lofoten) sterk tegen de EU is. Hieromheen is het verhaal van John te lezen. Het verhaal geeft een realistisch beeld over hoe het er aan toe ging in het noorden van Noorwegen in 1972. Waar ik wel moeite mee had, waren de gedeeltes die slecht op elkaar aansloten. Het gaat van de hak op de tak. Ondanks dat toch een leuk verhaal om te lezen. Waar ik trouwens wel benieuwd naar ben is of Feico Houweling zijn ervaringen heeft meegenomen in het karakter van John. Dat zou namelijk zo maar kunnen. Ook interessant is dat de grenscontroles streng waren. Zo wordt John in Denemarken resoluut teruggestuurd omdat hij niet genoeg geld bij zich heeft. Het doet me denken aan de tijd dat de grenzen niet open waren.

De mening van de inwoners van Geitvågen tegen Noorwegen worden goed en herkenbaar verwoord in de onderstaande passage op bladzijde 115:

"Ik denk", zei hij langzaam, "dat als het aan ons gelegen had, wij het liefste nog steeds met die zeilschepen onze vis gevangen hadden. Het ging er niet om zoveel mogelijk vis uit zee te slepen, maar om de manier waarop we wilden leven. Als in februari de vis hier in de fjord kwam paaien, zouden we genoeg vangen om te verkopen. We zouden ze ophangen, drogen en naar Bergen vervoeren. Zo is onze cultuur. Weet je dat de afstand van hier naar Bergen de helft is van de reis van hier naar Portugal? Het is een halve wereldreis en de grootste uitdaging van elke man. Eerst de grote visserij, dan de reis naar Bergen."

Bij het boek hoort een extra hoofdstuk die eigenlijk thuis hoort tussen hoofdstuk acht en negen (pagina 131). Volgens Feico was het hoofdstuk tijdens de redactie van het manuscript geschrapt, maar toen hij het verhaal nog eens doornam, zag hij dat het eigenlijk onmisbaar is. Het extra hoofdstuk is aan te vragen via het contactformulier op de Hoorgeschiedenis website. Dit hoofdstuk is inderdaad onmisbaar. Ik vroeg me al af hoe de uitslag van het referendum werd verslagen. Dat is dus te lezen in dat extra hoofdstuk.

Wetenswaardigheden:
Helaas niet veel deze keer.
  •  17 mei dag van de grondwet.
  • Het plaatsje Utvik. Dit is niet het echte plaatsje Utvik, maar net als Geitvågen ook een fantasienaam.
Recensies:
Over De Antitheek is niet veel informatie te vinden, laat staan recensies. De enige recensie die te vinden is, is de Biblion recensie op de website van Bol.com.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten