Winter-IJsland - Laura Broekhuysen

Boek details:

Auteur: Laura Broekhuysen
Titel: Winter-IJsland
Verschijningsdatum: 2016
Bladzijde: 135
Uitgeverij: Querido
ISBN: 9789021402178

Samenvatting:
Laura Broekhuysen emigreerde met haar IJslandse man naar zijn geboorteland. Ze kochten er een huis aan een eenzame baai, met vier hectaren onontgonnen grond. In Winter-IJsland, een literair verslag van het eerste jaar, neemt Laura haar nieuwe leven onder de loep. Een unieke ervaring in een fjord, waar mensen een stijlbreuk zijn tussen bergrug, water en lucht.

De auteur:
Dit boek werd getipt door Nathalie Brouwers in de Facebook groep Literatuur uit het Noorden. Ik had nog niet eerder van Laura Broekhuysen (geboren in 1983) gehoord. Ze studeerde viool aan het Conservatorium van Amsterdam en in 2002 verscheen haar eerste jeugdboek Zand Erover die in 2008 werd opgevolgd door de roman Twee Linkerlaarzen. In 2011 verscheen Hellend vlak. Deze roman vindt plaats in IJsland en ben ik op dit moment aan het lezen. Tijdens haar studie ontmoette Laura de IJslandse componist Einar Torfi Einarsson, met wie zij naar Engeland emigreerde; zij trouwden in 2009. (Bron: Website Laura Broekhuysen). Meer informatie over Laura is te vinden op haar eigen website.

Het boek Winter-IJsland is een verzameling van verhalen die Laura in 2015 en 2016 geschreven heeft voor Revisor. De verhalen die ze geschreven heeft in de feuilletons Winter-IJsland en Zomer-IJsland zijn gebundeld in dit boek. De verhalen op de Revisor website bieden naast de verhalen ook foto's. De foto's zijn helaas niet in het boek aanwezig.

Het boek:
Het boek bestaat uit vierentwintig verhalen die samen een jaar IJsland beschrijven. Laura is met man en dochter van twee naar Hvalfjörður geëmigreerd. Ze hebben vier hectares in een baai gekocht. Hvalfjördur, walvisfjord, is vernoemd naar de vervloekte Raudhöfdi, een boerenzoon die volgens de sage in een walvis werd veranderd. Uit razernij liet hij negentien schepen zinken, waarbij de zoons van een blinde pastor verdronken. De op wraak beluste vader lokte de walvis, tikkend met zijn stok langs de kustlijn, dieper het fjord in, stroomopwaarts door de rivier, naar IJslands hoogste waterval. De walvis zwom tweehonderd meter omhoog en explodeerde van uitputting. Nog steeds worden daar walvisbotten gevonden.

In het boek worden de namen van de man en dochter van Laura niet genoemd. Ze worden man en dochter genoemd. In het dankwoord kom je erachter dat de man Einar heet en de dochter Esther. Verder komen er best wel wat IJslandse woorden en zinnen in het boek voor. In de woordenlijst zijn de vertalingen aanwezig.

Na een paar verhalen kom je erachter dat Laura zwanger is en een broertje in de buik heeft. De ouders van Einar, Amma en Afi, wonen in IJsland en ze gaan regelmatig bij hun op bezoek. De ouders van Laura wonen in Nederland. Volgens de biografie van Laura zijn Laura en Einar geëmigreerd naar Engeland in 2009. In dit boek blijkt dat ze ook in Gent hebben gewoond. In totaal heeft Einar tien jaar op het vasteland gewoond. Hij is geboren en getogen in Neskaupstaður. Nu hebben ze zich gevestigd in Hvalfjörður. Hreggnasi (stormreus) is de naam van hun land. Vanuit hier geeft Laura beschrijvingen van hun leven in IJsland. De beschrijvingen zijn erg poëtisch geworden. Deze schrijfstijl is niet echt mijn ding. Dat is dan ook gelijk mijn grootste bezwaar. Af en toe zijn zulke beschrijvingen mooi zoals in Poollicht, daar past het dan ook erg goed bij, maar als het vaker wordt gebruikt dan kan ik mijn aandacht er niet bijhouden. Toch doorgezet en en op een gegeven moment wen je wel aan de schrijfstijl. Vanaf dan is er genoeg te ontdekken in het boek.

Conclusie:
Een zeer dun boekje met een aparte schrijfstijl waardoor het boekje dikker lijkt dan het in werkelijkheid is. Het is geen emigratieverhaal geworden, maar meer een zweverige beschrijving van een aantal gebeurtenissen. Wat opvalt is dat dochter vaak liedjes zingt, in het Nederlands en later in het IJslands. Het mooiste gedeelte is dat dochter drie jaar wordt en naar de leikskóli, speelschool, in Kjalarnes gaat. Laura slaat tijdens het wachten op haar dochter drie uur kapot in Kjalarnes. Herkenbaar. Ook leuk is de reis naar het ziekenhuis tijdens de weeën in De zeven rotondes rond Mosfellsbær.

Wetenswaardigheden:

• Laura rijdt geen auto. Bussen rijden er niet.
• Franse filosoof Jean-Francois Lyotard.
• IJslands liedje: Heyrir þú hvað ég segi þér, þú hefur étið úldið smér, og dálítið af snæri. Lieverdje van me, hoor je wat ik zeg? Je hebt ranzige boter gegeten en een stukje touw. Als ik buiten schapen had, dan zou ik ze nu binnenbrengen. 
• Illusie van vertraging voel je wanneer je langs de zuidkust van IJsland rijdt.
• Gledileg jól, vrolijke kerst.
• De meeste jongeren gaan werken op de grote vissersboten. Sinds de economische crisis is de krónur zo verzwakt dat vissers de rijkste werkers zijn van het land. Studeren betekent schulden maken en hoger opgeleid verdien je minder. Waarom zou je?
• Schaduwwereld, nafli alheimsins, de navel van het universum.
• Vismeeldamp, peningalykt, de geur van geld.
• Jólasveinar.

• Gluggavedur, raamweer.
• Dochter zingt: Krummi krunkar úti, kallar á nafna sinn.

• IJslanders beschouwen de lupine, een eeuw geleden geïmporteerd om de barre grond vruchtbaar te maken, als onkruid. Het sloeg zo goed aan dat het grassen verdrukt.
• Laxá, de zalmrivier.
• Wie een schaap overrijdt moet het de boer vergoeden.
• Wat in onbruik is geraakt wordt niet afgebroken. Niemand heeft de ruimte nodig. Het staat tot het einde der dagen te verweren. Het zal niet overwoekerd raken want er woekert niets.
• Dochter krijgt elke ochtend een lepeltje LÝSI, olie gewonnen uit kabeljauw.
• Messians Quatuor pour la fin du temps verspreidt zich over de baai.

• Kanilsnúðar, kaneelbroodjes.
• Stamboom loopt dood in de zestiende eeuw, bij Svarthöfði, zwarthoofd, de man uit het zuiden, wiens oorsprong niemand bekend is, de bron van alle ravenzwarte kruinen op het veld.
• De toren van Hallgrímskirkja.

Hallgrímskirkja

• Dankzij de lage stookkosten zijn openbare ruimtes in Reykjavík warm als ovens.
• Meisjes Ingalls in hun kleine huis op de prairie.
• Laura geeft vioolles aan buurmeisje.
• Glitský, gloeiwolken.
• In IJsland heb je maanden de tijd je kind in het geboorteregister te laten opnemen, mensen doen er dagen, zo niet weken over een naam te bedenken. SS, Sláturfélag Suðurlands, sinds honderd jaar het slachtbedrijf in dit gebied.
• Imagine Peace Tower van Yoko Ono.

Recensies:
- Scriptor
- VPRO
- National Geographic Traveler (met mooie foto's)
- Athenaeum Boekhandel