Dubbele bodem van Sandra Berg, een meeslepende roman die zich afspeelt in Zweden. Wanneer Astrids volwassen zoon Alan verdwijnt, haalt het hele dorp opgelucht adem. Iedereen, inclusief Alans vader, denkt dat hij is ondergedoken omdat een invloedrijke zakenman hem heeft aangeklaagd wegens laster. Ze zullen deze rare, lastige figuur bepaald niet missen. Astrid gelooft niet dat Alan er zomaar vandoor is gegaan en daarom gaat ze zelf op onderzoek uit. Daarbij stuit ze op muur na muur na muur, maar ze is vastbesloten om die allemaal af te breken.
Het boek: Dubbele bodem, mijn achtste boek van Sandra Berg. Het verhaal speelt zich deze keer ook weer af in Zweden, Småland en gaat over de zevenenveertigjarige Astrid Reynberg. Astrid is sinds een half jaar gescheiden van de negenenveertigjarige Nils Höglund. Hun huwelijk heeft het vijfentwintig jaar volgehouden. Samen hebben ze een zoon, de zesentwintigjarige Alan Höglund. Timmerman en zzp'er Nils zit in een midlife crisis. Hij rijdt in een Barchetta sportauto, woont in Värnamo, luistert naar Guns N' Roses en heeft een nieuwe liefde gevonden. Zijn nieuwe liefde, de Koreaanse Bae Björt, was zijn jeugdliefde. Astrid werkt bij de ICA in Forsheda en Alan woont in een tiny house in het bos bij Torskinge bij het meer Barnasjön.
Op een dag is Alan verdwenen en Astrid heeft gelijk het gevoel dat het niet klopt. Alan zit bij de Zeitgeist movement en gaat met extremistische mensen om. De eigenaar van het chemische bedrijf Chemtek, Sigge Pettersson, heeft Alan aangegeven vanwege laster en vernieling van eigendom. De omgeving van Astrid denkt daarom dat Alan is ondergedoken, maar alles in Astrid zegt dat dit niet het geval is. Een zoektocht naar Alan volgt.
Conclusie:
Een leuk en niet al te lang verhaal over een verdwenen zoon. Er zit wat spanning in het verhaal met een plot die op zich best wel goed bedacht is met als thema milieu. Wetenswaardigheden:
In de post over Bunkermuseet Hirtshals heb ik het heel kort gehad over de vuurtoren. In deze post meer over de vuurtoren van Hirtshals. De vuurtoren werd geopend in 1863 en is 35 meter hoog en heeft een brandpuntsafstand van 57 meter, wat betekent dat de lens 57 meter boven zee is. Het bakenkarakter is: continu wit licht met een krachtig knipperlicht om de 30 seconden. Er zijn 144 treden naar het balkon met uitzicht.
Helaas hadden we geen tijd meer om de vuurtoren in te gaan, dus moeten we het met de foto's van buitenaf doen.
Boek details:
Auteur: Henk Brugman
Titel: Leven in Noorwegen (ebook)
Verschijningsdatum: 2008
Bladzijde: 162
Uitgeverij: Uitgeverij Grenzenloos
ISBN: 9789077698969
Flaptekst: De Nederlander Henk Brugman (1955) woont en werkt sinds eind 2000 in een dorpje ten noorden van Trondheim, samen met zijn vrouw Esther.
In zijn columns (soms serieus, vaak met een knipoog) gunt Brugman ons een blik in zijn wereld en die om hem heen. Waar hij staat weet hij vaak zelf niet. Is hij een geïntegreerde Nederlander die Noorse gebruiken heeft overgenomen, of staat hij met verwondering aan de kant te kijken naar hoe het er in Noorwegen aan toe gaat?
Hoe gaat hij om met de taalproblemen die hij ondervindt, hoe kijkt hij aan tegen de Noorse tradities en gewoontes? En doet hij daaraan mee? Hoe is het om weer even in Nederland te zijn? Zou hij terug willen of heeft hij zijn plek gevonden in Noorwegen? Een boek vol verbazing, verwondering en vertwijfeling, waarin duidelijk wordt dat integreren in een ander land met vallen en opstaan gaat, letterlijk en figuurlijk.
Het boek:
Een emigratieboek over Noorwegen. Daar zijn er niet veel van en de twee boeken van Henk Brugman stonden al heel lang op mijn nog te lezen lijstje. Het eerste boek van hem, Een leven in Noorwegen, heb ik dan eindelijk gelezen na bijna twaalf jaar. Het boek bestaat uit een aantal columns die verschenen zijn op de Norsk website. Henk Brugman woont sinds eind 2000 in een dorpje ten noorden van Trondheim, samen met zijn vrouw Esther. In 2007 en 2008 schreef hij een serie persoonlijke observaties. Henk komt oorspronkelijk uit Twente.
Altijd leuk om emigratieverhalen te lezen, vooral van een nuchtere Twentenaar. Zo is er het verhaal Ambtenaar in openbare dienst, een korte beschrijving van de vrijdag. Henk was namelijk ooit ambtenaar in openbare dienst in Noorwegen. Het verhaal Blinded by the light over verstralers op auto’s. Zweden zijn erger dan Noren in de zin van nog sterkere verstralers. Het gelijknamige nummer van Manfred Mann’s Earth Band krijgt hierdoor een andere betekenis :-).
\
Het verhaal Halve bol vond ik een onsamenhangend verhaal. Het verhaal Jas, bloes, rok is wel weer erg goed met het Molde jazzfestival, Rauma Rock en het Quartfestival Kristiansand met The Cumshots en Fuck for Forest. Daarnaast een aantal brieven naar goede vriend Peter in de beginjaren van de emigratie (2000 en 2001) en brieven aan Brugman uit april 2004. Deze laatste gaat over een emigratie naar Noorwegen en de terugkeer naar Nederland in november 2007. In een ander verhaal over kerst kom je wel heel veel woorden tegen met het woord jul.
Samenvatting: Zestien mannen, allen Frank geheten, proberen wanhopig Helsinki te ontvluchten, op zoek naar "El Dorado" oftewel het district Eira. Hun reis blijkt echter vol gevaren te zitten en ieder van hen komt op pijnlijke wijze in aanraking met Darwin's stelling over "The Survival of the Fittest".
De film:
Vijftien wanhopige mannen met de naam Frank, werken samen om te ontsnappen aan Kallio, Helsinki. Een Engelssprekende niet-Frank genaamd Pekka voegt zich bij de groep. Ze sluipen door donkere metrotunnels en steegjes, hopend op wanhoop om het magische kustdistrict Eira te bereiken.
Calamari Union is de tweede film van de Finse regisseur Aki Kaurismäki. Het schijnt dat hij deze film in dronken toestand heeft opgenomen. Dat is goed te merken. Het is een onsamenhangend geheel. Toch zitten er een aantal leuke scenes in en de soundtrack is ook erg goed met als hoogtepunt het nummer Pahat pojat waarin alle Franken en Pekka op het podium staan. De Franken zijn trouwens voornamelijk Finse acteurs en muzikanten.
Op internet las ik op Letterboxd dat de film mogelijk kan worden geïnterpreteerd als de eigen kritiek van Finland op het communisme en ik kan mij zeker vinden in deze vergelijking. Af en toe zie je ook een puntschoen bij een Frank die wel verdacht veel lijkt op die van de Leningrad Cowboys.
De film is een cultfilm geworden en in 2008 is een Amerikaanse remake van het origineel gemaakt. Ook in het zwartwit en volgt redelijk dezelfde lijn. De Amerikaanse versie is hieronder in zijn geheel te zien. Op Vimeo is ook een interview met Richard Lefebvre te zien over waarom hij een remake heeft gemaakt.
Flaptekst: Op een koude novembernacht in 1994 wordt in het dorpje Marbäck het dode lichaam gevonden van een jonge vrouw. Ze blijkt vermoord te zijn. Een dader wordt snel aangewezen: Edvard Christensson had een relatie met de vrouw en was net als zijn vader berucht om zijn opvliegende karakter. Edvard wordt veroordeeld en de rust keert weer in het dorp. Maar niet voor Edvards neef Isak, die vreest dat hij net als zijn oom en opa ‘slecht’ is. Tien jaar later denkt Vidar, die als jonge politieagent meehielp bij het onderzoek en de arrestatie van Edvard, nog vaak terug aan de zaak. En wanneer hij opnieuw met Isak spreekt, die is aangehouden na een diefstal, wordt zijn twijfel over het oude onderzoek steeds groter. Dan verdwijnt Isak plotseling en gaat Vidar alsnog op zoek naar wat er echt gebeurd is op die koude novembernacht.
Het boek: Het Voorteken is het tweede boek dat ik gelezen heb van Christoffer Carlsson. Het eerste boek was De vrouw die uit het niets kwam. Het Voorteken mocht ik lezen voor de ThrillZone leesclub. Het boek begint met een quote van Per Olivier Enquist uit Kapitein Nemo’s bibliotheek:
Voor hen die ooit in het gele huis bij het meer Toftasjön aan de rand van Marbäck zijn geweest.
Het boek bestaat uit drie delen die gezamenlijk zo'n eenentwintig jaar overbruggen. Het eerste deel speelt zich af in het plaatsje Marbäck, gelegen in het landschap Halland, Zweden. Het is november 1994. In Tolarp staat het huis van Markström in lichterlaaie. Politie-assistent Vidar Jörgensson, van politiebureau Halmstad, die in de buurt woont heeft het in de gaten en gaat er naar toe. Achteraf blijkt dat Lovisa Markström nog in het brandend huis aanwezig was. Ze is verbrand. Ze was al dood voordat de brand begon, met een stomp voorwerp op het hoofd geslagen. Moord.
De zevenjarige Isak Nyqvist woont wat verderop op de Svanåsvägen in Halmstad. Hij sleept zich uit bed. Waarom word je zo moeilijk wakker wanneer je naar school moet, terwijl je er op zaterdagen en zondagen geen enkele moeite mee hebt? Het is een van de grote vragen des levens. Zijn ouders doen raar en ruiken naar rooklucht.
Naarmate de tijd verstrijkt worden de verbanden duidelijker. Lovisa ging met Edvard Christensson. Edvard wordt door de omgeving verdacht van de moord en brand. Vidar had Edvard die nacht gezien in de buurt van het brandende huis. Edvard is het bijna dertien jaar jongere broertje van Eva Christensson. Eva Christensson en Peter Nyquist zijn de ouders van Isak. De vijfentwintigjarige Edvard kan heel goed overweg met Isak en is een soort vader voor hem.
In het eerste deel wordt het leven van Isak en zijn achtjarige beste vriend Theo Bengtsson geschetst en ook het leven van Vidar en Edvard met als achtergrond het plaatsje Marbäck en omgeving. Marbäck, een plaatsje zoals er zoveel zijn in Zweden met een papierfabriek die in 1881 tot de grond toe af brandde. Uiteindelijk sloot de fabriek na opnieuw gebouwd te zijn na bijna 300 jaar en de spoorlijn werd opgeheven. Meer hierover is te vinden op de Zweedse Wikipedia pagina van Marbäck. Zeer herkenbaar als je vaker in Zweden komt. Het eerste deel deed mij constant denken aan de sfeer in het verhaal De zomer van Kim Novak van Håkan Nesser.
In het tweede deel is het negen jaar later, herfst 2004. Storm Gudrun trekt over Zweden op acht januari 2005. Isak is dan achttien. Vidar is dan zevenendertig en zit sinds een half jaar op de afdeling Diefstal. Het gerucht over Vidar en Ulrika Antonsson gaat de ronde (woonde in de buurt van Markström en waar Vidar regelmatig seks mee had in de periode na 1994). Toen Vidar later iets kreeg met Patricia Chincia (Patricia is Nigeriaans) was men toch wel wat verbaasd. Eerst een drieënveertigjarige, getrouwde boerin. Dan iemand die weliswaar van zijn leeftijd was en ongetrouwd, maar ze was zwart. Hij had haar toch niet gekocht? Dit gerucht geeft precies weer hoe het leven is in een dorp in het Zuidwesten van Zweden.
In het tweede deel worden de levens van de hoofdpersonen verder uitgewerkt tegen de achtergrond van de storm Gudrun en de tsunami in Thailand 26 december 2004. Marbäck wordt zwaar getroffen door Gudrun en familie Nilsson uit Marbäck wordt vermist vanwege de tsunami. Carlsson heeft de gebeurtenissen perfect gecombineerd met de impact van Gudrun.
Conclusie:
Weer een geweldig verhaal van Christoffer Carlsson. Hij weet op een perfecte manier het verhaal te schrijven in een omgeving waar hij zelf is opgegroeid. Het wordt een thriller genoemd maar dat is te simpel gesteld. Deze advertentie van Uitgeverij Cargo geeft precies weer waar het verhaal over gaat:
Christoffer Carlsson heeft een weergaloos oog voor sfeer en details. Meer dan een whodunit is 'Het voorteken' een roman over de onmacht, de kwetsbaarheid en het gevecht van twee mannen wier levens door een moord verstrengeld raken. Carlsson lees je niet omdat je wilt weten wie de dader is, wel omdat je wilt weten wie de mensen zijn die de dader willen vinden.
Uitgeverij Cargo slaat hiermee de spijker op zijn kop, want wie het gedaan heeft is niet belangrijk maar wel wat de impact is geweest van de moord. Toch word je in het laatste deel meegezogen en was ik toch wel heel benieuwd hoe het zat en ik moet zeggen dat Carlsson dit tot het laatst heeft bewaard. Ik zag het niet aankomen. Daarnaast is het een verhaal over wat de impact is van een dorp als Marbäck waar al een vooroordeel is geveld als er in een familie het kwaad zit. Twee citaten uit het boek heb ik genoteerd:
De jongen met het voorteken in zich, de tiener met de woede die uiteindelijk vrij kwam en de vijfentwintigjarige die zichzelf in de spiegel zag en dacht: ja, maar wat had je dan verwacht? - die zijn allemaal gevormd door iets wat niet waar was.
Is er niet altijd een verschil tussen wat je geleerd hebt en wat je graag wilt geloven, een kloof tussen degene die je geworden bent en die je zou willen zijn?
Carlsson heeft goed gebruik gemaakt van de storm Gudrun in het tweede deel. Hoe erg Gudrun was kan ik mij geen voorstelling van maken, maar toen we afgelopen zomer aan de Zweedse westkust waren en vlakbij de zee stonden, heb ik het onderstaande filmpje gemaakt. Het was bijna niet mogelijk om stil te staan en dit is dan een redelijk normale situatie. Moet er niet aan denken hier te staan als Gudrun over komt.
Een moord op een nacht in het dorpje Marbäck in Halland aan de Zweedse westkust. Welke gevolgen de moord heeft voor een aantal personen wordt na het lezen van het boek duidelijk. Een realistisch scenario die perfect is geschreven door Carlsson en vertaald door Neeltje Wiersma. Carlsson is in deze omgeving opgegroeid en dat is te merken. Hij weet de sfeer goed neer te zetten. Helaas wordt het boek een thriller genoemd maar dat is niet helemaal juist. Uitgeverij Cargo zegt zelf over het boek: Carlsson lees je niet omdat je wilt weten wie de dader is, wel omdat je wilt weten wie de mensen zijn die de dader willen vinden. Weten wie het zijn wil je inderdaad weten en in het derde en laatste gedeelte van het boek word je alsnog meegezogen in een thriller. Het is een verhaal over wat de impact is van het wonen in een dorp als Marbäck waar al een vooroordeel is geveld als er in een familie het kwaad zit. Er hoeft maar iets te gebeuren en de voortekenen zijn duidelijk.
Naar aanleiding van deze post van Hip en Kleurig waren we wat eerder vertrokken van huis om de vuurtoren en de Duitse bunkers in Hirtshals, Denemarken te bekijken voordat we de boot opgingen van Hirtshals naar Kristiansand, Noorwegen. De informatie die ik had opgezocht in de post over Sirevåg kystfort komt goed uit. Bij het bekijken van de foto's stonden op de bunkers in Hirtshals ook weer Regelbau nummers bij de ingang van de bunkers.
Meer informatie over het bunkermuseum is te vinden op de VHM website. Op de website van Festungen is meer te vinden over de Atlantik Wall. Door deze post en de vorige post ben ik weer wat meer gaan verdiepen in de Tweede Wereldoorlog, hoe is deze ontstaan en hoe was het verloop van de oorlog. De Atlantik Wall was daarvan een onderdeel die in 1942 gestart werd en zeven maanden later klaar moest zijn. Bij de aanvang van de bouw had Duitsland onvoorziene problemen met de strijd tegen de Sovjet Unie tijdens Operatie Barbarossa. De beste soldaten werden naar het oostfront gestuurd en de 8000 Atlantik Wall bunkers werden bemand door 300.000 onervaren soldaten. Het resultaat is bekend en de bunkers zijn een herinnering aan een periode die velen helaas nog steeds tot verbeelding spreken.
De film Den 12. mann deed mij weer denken aan de Duitse vestiging Sirevåg kystfort in Hå, Noorwegen. De vesting is gebouwd op de Vedafjell in 1942 met hulp van Russische arbeiders. In de oorlog noemde men de vesting HKB 18/978 Ogna. Op de Bunkersite website is te zien welke wapens er allemaal stonden. Bij het zoeken naar informatie las ik regelmatig het woord Regelbau. Ik had nog niet eerder gehoord van het woord en ben wat op zoek gegaan. Het blijkt dat de Duitsers tijdens de Tweede Wereldoorlog beschikten over een groot aantal standaard type bunkers. Daardoor wist men precies hoeveel grondstoffen er voor deze ontwerpen nodig waren en hoeveel tijd het kost om zo'n bunker te bouwen. Deze types werden aangeduid als Standiger Ausbau en vielen onder de verschillende Regelbau series. Ze zijn daarmee de meest voorkomende type bunkers langs de Atlantikwall. (Bron: Bunkerinfo). Op dezelfde Bunkerinfo site zijn ook de ontwerpen van de verschillende Regelbau werken te zien. Op deze site is ook het ontwerp te zien van R636, de commandobunker die hieronder te zien is.
De commandobunker R636.
Veel informatie over Sirevåg kystfort is te vinden in de artikelen op Kak.net en Fjell-vandring. Ga je de bunkersite bezoeken dan is een zaklamp aangeraden. Er lopen namelijk tunnels door de bunkersite en het is er pikkedonker. Indrukwekkend om er te lopen en wat mee te krijgen uit die periode. Ook interessant om wat meer te weten zijn te komen over het bouwproces.
