Auteur: Barbara Sjoholm
Titel: The Palace of the Snow Queen
Taal: Engels
Verschijningsdatum: 2007
Bladzijde: 317
Uitgeverij: Shoemaker & Hoard
ISBN: 9781593761592
Flaptekst:
A Frequent traveler to Northern Europe, Barbara Sjoholm set off one winter to explore a region that had long intrigued her. Sjoholm first travels to Kiruna, Sweden, to see the Ice Hotel under construction and to meet the ice artists who make its rooms into environmental art. Traveling to the North Cape, she encounters increasing darkness and cold, but also radiant light over the mountains and snow fields. She crosses the Finnmark Plateau by dogsled, attends a Sami film festival (with an outdoor ice screen), and visits Santa's Post Office in Finland. Over the course of three winters, Sjoholm unearths the region's rich history, including the culture of the Sami. As Sjoholm becomes more familiar with Kiruna, she writes of the changes occurring in northern Scandinavia and contemplates the tensions between tourism, the expansion of mining and development of the Ice Hotel, and age-old patterns of land use, the Sami's struggle to maintain their reindeer grazing lands and migration routes. In The Palace of the Snow Queen, Sjoholm relates her adventures in the far north, and considers how ice and snow shape our imaginations and create, at a time of global warming, a vision that increasingly draws visitors to Lapland.
De auteur:
Barbara Sjoholm is een schrijfster van onder andere memoires, mysteries, fictie, reisboeken. Eerder schreef ze onder de namen Barbara Wilson en sinds 2000 onder Barbara Sjoholm. Ze is opgegroeid in een christelijk gezin in Californië. Ze woont nu in de Pacific Northwest.
 |
| Barbara Sjoholm. |
Ze is een reiziger en van 2001 tot 2004 verbleef ze drie winters in het noorden van Scandinavië. Dit heeft geresulteerd in het boek The Palace of the Snow Queen. In het proces raakte ze gefascineerd door het landschap en de cultuur van de Sami's en in het leven van Emilie Demant Hatt, een Deense etnograaf en kunstenaar die onder de Zweedse Sami leefde in de eerste decennia van de twintigste eeuw. Sindsdien heeft Barbara meer dan tien jaar lang onderzoek naar haar leven in Denemarken en Zweden gedaan. Tijdens dat proces heeft ze een vertaling uitgebracht van een boek van Emilie Demant Hatt, With the Lapps in the High Mountains. Dit boek staat op mijn lijst nog te lezen boeken. Meer over Emilie Demant Hatt, inclusief links naar haar schilderijen in Nordiska Museet, Stockholm is hier te vinden.
Het boek:
Het boek begint met een gedeelte tekst van Johannes Scheffer uit zijn boek Lapponia uit 1673. Verder is het boek in drie delen, namelijk Early winter, Mid winter en Late winter.
Deel 1: Early winter
Mid november komt Barbara aan op het treinstation van Kiruna. Ze verblijft in het hotel Vinterpalatset. Ze heeft het sprookjesverhaal The Snow Queen van Hans Christian Andersen als rode draad genomen. Ze gaat naar het ijshotel van Jukkasjärvi. Men is bezig met het bouwen ervan. Dit gedeelte neemt een groot deel van het boek in beslag. Zo maak je kennis met Åke Larsson, de architect van het ijshotel. Hij is op 21 mei 2012 overleden. Hieronder twee mooie filmpjes ter nagedachtenis van hem.
In het boek is de boeiende geschiedenis van het ijshotel te lezen. Over Åke Larsson, Arne Bergh, Helena Sjöholm, Barbro Behm, Kai Piippo, Anders Porter, Tjåsa Gusfors, Maya Erdelyi, Peder Istad, Arvo Pärt en Mats Indseth. Verder verbleef Sjoholm een week in het dorp Överkalix.
De overgrootouders van Barbara, Nils en Johanna, emigreerden vroeg in de twintigste eeuw vanuit Zweden naar Illinois, ze kwamen uit het zuiden van Zweden. Dertig jaar geleden kwam Sjoholm voor het eerst in aanraking met rendieren in de Jotunheim bergen. Een interessante constatering uit het boek is hieronder te lezen:
Male Reindeer lose their antlers in november or december and don't grow new ones until late spring. Females keep theirs over the winter and use them fiercely to gain access to feeding sites. In the rut the bulls are male, but the cows are male in the winter, Goes the saying. Rudolf the red- nosed Reindeer could only have been female.
Deel 2: Mid winter
Twee jaar na het ijshotel bezoek van deel een is Sjoholm weer terug in Lapland. Een beschrijving van een nacht in het ijshotel is te lezen. De mijn Kirunavaara in Kiruna en het bedrijf LKAB komen aan bod. Tegenwoordig werken er vijfhonderd mensen in de mijn. Dertig jaar geleden drieduizend. De Narvik Kiruna spoorlijn was belangrijk omdat in Narvik de warme golfstroom niet dichtvroor. De Botnische Golf bevroor gedurende vijf maanden van het jaar. In de Tweede wereldoorlog was Duitsland de grootste klant van LKAB. De naam Raoul Wallenberg wordt ook genoemd. Zijn naam hoorde ik voor het eerst bij een bezoek aan het Armé museum in Stockholm. Ook de naam Hjalmar Lundbohm wordt genoemd. Zijn naam kwam ik tegen in het boek De Tweede zonde van Åsa Larsson.
Valkeapää's comment: When people are so keen to make Samis into museum pieces - live in tents, herd reindeer - then something is wrong somewhere. When in addition to that they want Samis to reproduce old things which no longer have any practical function, it's not very stimulating to do anything....The sign of a living culture is precisely flux and constant change.
Deel 3: Late winter
In dit deel de verplaatsing van Kiruna. Kiruna naar het zuiden verplaatsen, dan komen ze in het district van de Leavas Sámi. Verplaatsen naar noordwest dan Gabna Sámi.
Rauna Kuhmunen, Sámi scholar has noted: the fact that the Saami Reindeer herding culture has left relatively few physical traces in the landscape has become a disadvantage for the Saami who need evidence in the form of cultural traces of our existence on our land.
Tourists who could be whisked from the Kiruna AirPort directly to the Icehotel for three days under the impression that they were at the end of the known world.
De gevolgen van de Tsjernobyl ramp in april 1986 worden beschreven.
Sámi had many words for water. Áhparas, a very deep place in the River, oalli the main channel of the river, goatnil still water, near the bank or by a stone in the River, savu a smoothly flowing stretch of water in a big River.
Conclusie:
Een geweldig boek met heel veel informatie over het hoge noorden. Het is een tijdje geleden dat ik het boek gelezen heb, maar nog steeds onder de indruk van het boek. Dit is ook wel terug te zien in de lijst van wetenswaardigheden. Verder wordt het via Barbara duidelijk dat toerisme een belangrijke rol in het heden van de Sami speelt. In het eerste deel is ze een normale toerist en doet mee met de standaard tripjes die bekend zijn in Lapland. In de latere delen neemt ze zichzelf kwalijk dat ze op die manier begonnen is. Ze komt in contact met Sami's die last hebben van het toerisme. De onderstaande quote uit het boek zegt genoeg:
Lapland last remaining wilderness in Europe? It was a wilderness constructed for tourists who lived farther south in cities.
Wetenswaardigheden:
- Café Safari in Kiruna.
- A description of the Northern Peoples van Olaus Magnus.
- Saxo Grammaticus.
- Johannes Schefferus. Swedish scholar from Uppsala.
- Lapponia en The history of Lapland van Schefferus.
- Frank Hedges Butler, Olive Murray Chapman en Norah Gourlie.
- Through Lapland with Skis and Reindeer van Butler.
- Across Lapland with Sledge and Reindeer van Olive Murray Chapman.
- Biarmia.
- Joseph Acerbi, Italiaanse reiziger 1798-1799.
- Ptolemy's map of the world, printed in Ulm in 1482.
- Tacitus's description in Germania offer Some of the First mentions of the Fenni or Sami.
- Special rights for the Sámi. Sjoholm merkt dat men in Honningsvåg, Noorwegen de Sámi niet echt waardeert. Ze denken dat het land van hun is. Geen cultuur.
- Sámi journalist John Gustavsen.
- Growth of the soil van Knut Hamsun. Nederlandse vertaling Hoe het groeide. Hamsun wrote something like, 'No human being had lived on the land before then, only animals and Lapps'. John asked the teacher what this meant. Did it mean we were not human beings, we Sámi ? Had we not lived on this land for thousands of years? For answer, he threw John out of the class that day. It was his political awakening.
- Alta, Laila Stien, a writer and translator of Sámi literature. Sámi husband Mikkel Gaup is the editor of the cultural newspaper Ássu. http://www.explorenorth.com/library/culture/sami-norway.html.
- Het boek Vekselsang van Laila Stien.
- Het boek Antiphony van Laila Stien.
- Muitalas sámiid birra by Johan Turi. First book ever written in Sámi.
- Finnish Sámi writer Kirsti Paltto.
- Rauni Magga Lukkari.
- Nils-Aslak Valkeapää.
- Juhls's Silver Gallery. German Regine, Danish Frank. Juhlses' daughter Synnøve.
- In de jaren tachtig, protest dam bij Masi.
- 1982. Nils Somby, a Sámi photographer, tried to set off a bomb on a bridge and it went off too quickly. He lost an eye and hand.
- Interessant: Dogsledding had been adapted from the Inuit in Greenland and Alaska. In het boek komt Barbara later hierop terug met het feit dat een hondenslee geen traditie is in Lapland en dat de rendieren hier ontzettend veel last van hebben. De rendieren gaan namelijk niet over het pad waar de honden overheen zijn gegaan en dit beperkt de rendieren. De hondenslee is daarom erger dan de sneeuwscooters. Barbara wist dit in deel één van het boek nog niet en ging mee met Engholm's Huskies.
- Frank Butler had in 1914 twee gidsen, Borg Mesch en Johan Turi.
- Santa Village Rovaniemi.
- Santa Park Rovaniemi.
- Postal workers Tuija Pulja en Taina Ollila. Brieven naar de kerstman en wat ze er mee doen is interessant om te lezen. Als er ergens iets gebeurd in de wereld weten ze het daar.
- Dierentuin ten zuiden van Rovaniemi. Dat moet Ranua Zoo zijn.
 |
| Veelvraat in Ranua Zoo. |
- De film Initiation van Divino Tserewahú.
- SIIDA museum.
- Het twee weken durende festival Skábmagovat. Skábmagovat is een Sámi woord voor Endless night.
- Het houtbedrijf Metsähallitus.
- All over Finland they speak of Lapland Sickness, saying how once the spell gets hold of a man, he must return. Geschreven door Gourlie.
- De film Lesbian in Kautokeino.
- Jorma Lehtola. Journalist in Helsinki en auteur van het eerste en enige boek over films door en over de Sámi.
- Puntsi uitgeverij.
- Veli-Pekka Lehtola.
- Greetings from Lapland van Valkeapää.
- Winter War Finland Rusland 1939.
- De Sámi Jorna is erg negatief over de Finnen. De Finnen denken dat ze eigenaar zijn van de Sámi.
- T.I. Itkonen.
- Israel Ruong. A Sámi professor of language.
- Jon Anders Baer had een joik gemaakt over Laila Stien.
- Mari Boine's Gula Gula CD.
- Mari Boine samen met Jan Garbarek.
- Wimme Saari.
- Helsinki. Sjoholm was apparently the first lesbian writer ever to be translated into Finnish.
- Painting Lapland from Emilie in Nordiska Museum Stockholm.
- Tsarina Anna Ivanovna. 1740.
- Jukkasjärvi. Järvi is Finnish voor lake. Jukkas is meeting place or drinking spot.
- Paulus Utsi, a Sámi poet and teacher of duodji, or handicraft at the Sámi Folk High School in Jokkmokk.
- Uit een brochure (blz 219): Reindeer need to be left in peace while grazing during the winter months so they are not unnecessarily stressed. The closer to the River you stay, the better for the Reindeer.
- Het winter toerisme is een probleem. Men wil het zo groot mogelijk maken. Er zit geen limiet op.
- Sami Ikea designer Maria Vinke.
- De film The Cuckoo.
Recensies:
- Bookslut
