Pagina's

zondag 4 november 2018

Tussen de rendieren geboren: Sporen in de sneeuw deel 3 - Lillian van Bael

Boek details:
Auteur: Lillian van Bael
Titel: Tussen de rendieren geboren: Sporen in de sneeuw deel 3
Verschijningsdatum: 2018
Bladzijde: 230
Uitgeverij: Palmslag
ISBN: 9789491773921


Flaptekst:
Sporen in de sneeuw is het derde deel van Tussen de rendieren geboren. Sporen in de sneeuw brengt de lezer terug naar het leven van de Sámi na de Grote Noordse Oorlog, met drieduizend doodgevroren soldaten in het hooggebergte van Storsylen. De grote droogte die daarop volgt, veroorzaakt armoede en hongersnood in Sàpmi. Doordat nieuwe wetten worden uitgevaardigd mogen Sámi niet meer op groot wild jagen en in de rivieren vissen. Het in bezit hebben van wapens en alcohol is ten strengste verboden en overtreders worden ter dood veroordeeld. Oude heilige rituelen worden verboden en sjamanen gedood.

Ondertussen overtuigt Tinka de Lensman en de Præst van de onschuld van de veroordeelde Lais. De Lensman volgt de sporen van Birit en raakt verstrikt in de magie van de wijze weidevrouw. De wraak van Birit is groot, haar magie laat de hemel splijten.


Het boek:
Eindelijk het laatste deel uit de serie Tussen de rendieren geboren. Het eerste deel De vlucht, verscheen in 2015 en het tweede deel De tweeling verscheen in 2016. In dit derde deel de ontknoping van het verhaal. Gelukkig begint het boek met een korte samenvatting over wat er gebeurd is en vervolgens gaat het verhaal verder waar het tweede deel gestopt is. De verhalen van Tinka, Lais, Grete en Birit kruisen elkaar regelmatig in het derde deel. Er gebeurd van alles en vooral Birit is aanwezig met haar magie, verleiding en gedaanteveranderingen in Sorte Ragnifer, de geest van het zwarte rendier. Ze deed mij constant denken aan Pirita uit de film Valkoinen peura. Geweldig. De onderdrukking van de Sami komt ook uitgebreid aan bod. Schrijnend voorbeeld is Alviva, de dochter van Birit. Ze wordt in Steinkjer uitgebreid onderzocht omdat ze Samisch is. Precies zoals in de film Sámi Blood. Alviva krijgt een nieuwe naam, ze is het zesenveertigste meisje uit Lapland en wordt daarom Jente 46 genoemd. Ik heb het vaker gehoord, maar kan er eigenlijk nog geen voorstelling van maken hoe het moet zijn geweest in die tijd. Het speelt in de tijd dat er zware straffen stonden op het maken en nuttigen van alcohol. Dit deed mij weer denken aan de film Kautokeino-opprøret

Lais zit ondertussen gevangen in de kopermijnen van Røros en hiermee vormt het plaatsje een belangrijke rol in dit derde deel. Røros is een plaats waar we vaker geweest zijn en het is heel herkenbaar om over Røros te lezen. De kerk van Røros was toen al het middelpunt en is dit tegenwoordig ook nog steeds. Van Røros naar Jokmokk en van Jokkmokk weer naar Mo I Rana en dan weer naar Bodø. Het gaat alle kanten op en men beleeft veel avonturen. Uiteindelijk moet het deze keer toch tot een einde komen omdat dit deel het laatste deel is. En tot een einde komt het.

Conclusie:
Ook in dit boek weer een aantal taalfouten die niet nodig waren, maar het is wel een heerlijke afsluiter geworden met een op hol geslagen Birit. Het derde deel speelt zich af in een groot gebied waar veel over verteld wordt. Bijvoorbeeld het verhaal van de Sami's, de Olav Tryggvason sage met Viking-chef Raud en de geschiedenis van Bodø met præst Augustinus Olsson Palte. In het derde deel heeft de Lensman een grote rol en is zelfs menselijk. Een mooie afsluiter van een trilogie waarin het leven van de Sami centraal staat en een inkijk geeft hoe het er in die tijd eraan toe ging. Tip: lees de drie delen direct achter elkaar om meer te genieten van het verhaal.

Opvallend is dat er een nawoord is: De kopermijn in Røros is nooit gebruikt om gevangenen in te laten werken. Dit onderdeel van het verhaal is geheel op mijn fantasie gebaseerd.

Wetenswaardigheden:
  • Delicatesse Rakørret.
  • Tsaar Peter de Grote.
  • Christiania: myrnennen, moerasmannen. Sami’s die een waardeloos stuk moeras hebben gekocht en daardoor stemrecht hebben gekregen.
  • Rosmaling-stijl. Schildertechniek die in het zuiden van Noorwegen veel voorkomt.
  • Lomper.
  • Lefse.
  • Duivelse fæn wordt Sorte Ragnifer ook wel genoemd.

5 opmerkingen:

  1. I hope thouse books was translated to in English .... :-)

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Misschien heb je er al eerder over geschreven en heb ik het gemist maar weet je ook Hans vanuit welke expertise over het leven van de Samen deze schrijver het boek heeft geschreven?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Volgens de beschrijving van de uitgeverij:
      Ruim 35 jaar geleden keerde Lillian terug naar Nederland, nadat ze samen met haar gezin 10 jaar doorbracht in Noorwegen. Daar was ze parttime werkzaam in het onderwijs, voor clubhuiswerk, in de thuiszorg voor bejaarden, was ze ‘dagmama’ en raakte ze geboeid door de problemen die de Sámi toen ondervonden. Deze bevolkingsgroep was dagelijks in het Noorse nieuws en na haar pensionering vond Lillian de tijd om zich hier verder in te gaan verdiepen. Tijdens latere vakanties naar Noorwegen kwam zij door onderzoek in bibliotheken en gesprekken in Lapland steeds meer te weten over de bijzondere leefwijze van de Sámi.

      Verwijderen
  3. Intresting to hear Lillian's history ...no wonder she likes Norway and write about Sápmi. Thanks Lillian for that ...

    BeantwoordenVerwijderen