Fotograaf Jarle Hagen

Een tijdje geleden kwam ik een blog van de Noorse fotograaf Jarle Hagen / Jarle Hvidsten tegen. Het blog uit december 2016 ging over de Leica Summilux-SL 50 mm f / 1.4 ASPH lens. Jarle Hagen mocht de lens uitproberen en deed dat in in het hoge noorden. Het artikel met de schitterende foto's is hier te bekijken. Er is een bekend gezicht te zien op de foto's en dat is Elle Marja Eira. Er is ook een bijbehorend filmpje gemaakt over de fotoshoot.

Jarle Hagen heeft meerdere fotoshoots gemaakt over de Sami. Hieronder de links naar de fotoreportages:

- Finnmark Rein
- Sápmi part II - The Eira sisters
- Sápmi part II - Kautokeino
- Sápmi part III - A peak into Marja Mortenssons kingdom
- Leica Camera AG

De reportage van Marja Mortensson is super. Ze kwam al even aan bod in de post over de film Sami Blood. Hieronder is haar laatste album Lååje – Dawn uit 2019 te horen. Marja heeft deze samen gemaakt met Daniel Herskedal die de tuba en bastrompet speelt. De teksten van de nummers zijn hier te vinden.

Inga and the Reindeer - Bodil Hagbrink

Boek details:
Auteur: Bodil Hagbrink
Tekeningen: Bodil Hagbrink
Taal: Engels

Titel: Inga and the Reindeer 
Oorspronkelijke titel: Hjemme på vidda

Vertaling: Patricia Crampton

Verschijningsdatum: 1986
Bladzijde: 59

ISBN: 9780416642100

Het boek:

Het kinderboek Inga and the Reindeer had ik al een aantal jaren in de boekenkast staan. Deze week zag ik het boek weer staan en het is bijna kerst dus een mooi moment om het boek te lezen en de tekeningen te bekijken. Het boek is de Engelse versie. Er is ook een vertaling in het Nederlands gemaakt met de titel Leven in Lapland, vertaald door Marianne Molenaar. 

Bodil Hagbrink is op 4 september 1936 te Stockholm geboren en leeft nog steeds volgens de Noorse Wikipedia. Verschillende van haar prentenboeken tonen het leven van Noord-Samische kinderen. Hagbrink leerde de rendierhouderijcultuur kennen toen ze in 1976 enkele maanden bij een migrerende Sami-familie woonde. Op internet is er niet veel van haar te vinden, maar de DBNL website heeft wel een uitgebreide beschrijving van haar gemaakt. Het is een artikel van Noortje Geertsma-van Gijs. Het artikel over het leven van Bodil Hagbrink is best wel interessant. Ik heb daarom de tekst van het DBNL artikel hieronder overgenomen.

Als kind tekende, schilderde en knutselde ze voortdurend. Na de middelbare school studeerde ze een jaar aan de universiteit van Ohio in de Verenigde Staten en bezocht ze schilderklassen in Mexico en Stockholm. Van 1960 tot 1966 studeerde ze aan de kunstacademie te Karlsruhe in Duitsland, waar ze zich specialiseerde in schilderen en grafiek.

In 1963 reisde ze met haar studiegenoten naar Zuid-Frankrijk om enkele maanden het karakteristieke Provenaalse landschap te schilderen. Vooral door het enthousiasme van een van haar docenten werd ze sterk beïnvloed door de Franse impressionisten en Vincent van Gogh. Na haar studie keerde ze terug naar de Provence, waar ze begin jaren zeventig werkte aan haar eerste prentenboek, De kinderen van Vernette, dat in 1975 verscheen.

Van 1975 tot 1979 verbleef ze regelmatig in Noors Lapland, waar ze bevriend raakte met verschillende Samenfamilies, die ze portretteerde in De kinderen van Kautokeino en Leven in Lapland. 

In het begin van de jaren tachtig reisde Bodil naar Nepal om olieverfschilderijen te maken. Daar ontmoette ze een familie in een Tibetaans vluchtelingenkamp, die onder moeilijke omstandigheden leefde. Enkele jaren later verbleef ze zeven weken lang bij deze familie om materiaal te verzamelen voor Tenzin uit Tibet.

Werk
In de informatieve prentenboeken van Bodil Hagbrink wordt onder andere over het leven van kinderen in Lapland verteld. De informatie die Bodil Hagbrink nodig heeft om haar boeken te maken, krijgt ze door de dagelijkse bezigheden van haar hoofdpersonen van nabij mee te maken. In Kautokeino, in Noors Lapland, maakte Bodil het Paasfeest van de Samen mee en ze beleefde de grote lentetrek van Kautokeino naar de Noordelijke IJszee. Deze belevenissen resulteerden in het prentenboek De kinderen van Kautokeino.

Met haar boeken heeft Bodil Hagbrink een duidelijk doel voor ogen: ze wil graag begrip scheppen voor andere culturen. En voor de mensen over wie haar boeken gaan, vindt ze het van belang dat zij hun manier van leven aan anderen kunnen laten zien. De kinderen van Kautokeino en Leven in Lapland zijn in het Samisch verschenen, zij het met een minimum aan tekst. (Er hoefde veel minder verklaard te worden.)

Hoofdpersoon in Leven in Lapland is de vijfjarige Marit-Inga, enig kind van Nilas en Ravna. Bodil Hagbrink was door de familie uitgenodigd een herfst en winter met hen op de hoogvlakte te verblijven. Daar tekende en schreef ze zoveel ze kon. Tevens nam ze deel aan het werk en leerde ze veel over het omgaan met rendieren. Leven in Lapland gaat nog wat dieper in op de gewoontes en gebruiken van de Samen dan De kinderen van Kautokeino.

In de herfst gaan Nilas, Ravna en Inga de rendieren achterna naar de grote hoogvlakte, de vidda. Inga vindt het fantastisch om te trekken en ook zonder andere kinderen vermaakt ze zich uitstekend. Ze geniet intens van dingen die ze meemaakt, zoals forellen vangen in een meertje en eten koken boven een vuurtje. Vlak voor Kerstmis wordt het herfstkamp verlaten voor het winterverblijf: een klein winterhuis op de vidda, waar ook Inga's opa en oma wonen. In januari worden de rendieren weer binnen de omheining gebracht en een aantal rendieren gaan naar het slachthuis: dat is Ravna en Nilas' bron van inkomsten voor het hele jaar.

Het verhaal wordt in een vrij zakelijke stijl verteld, maar de sfeer komt goed over door middel van de aquarellen. Tekst en illustraties vertellen veel over het dagelijkse leven van de Samen. Op de illustraties zijn grappige contrasten te zien, zoals traditionele gebruiken naast moderne sneeuwscooters. In het indrukwekkende landschap lijken de mensen soms niet groter dan poppetjes. De platen binnenshuis ademen een veilige en behaaglijke sfeer, vooral door het vele rood in de kleding.

Noortje Geertsma-van Gijs beschrijft het boek erg goed. Er is niet veel tekst aanwezig, de afbeeldingen moeten eigenlijk het verhaal vertellen en dat gebeurd bijzonder goed. Ik moet zeggen dat ik weer wat geleerd heb van de vroegere Sami levenstijl. Zo is te lezen dat Inga vijf jaar is en met elke verjaardag een rendier kalf heeft gekregen. Dit jaar krijgt ze een Gabba, een wit rendier. Inga en haar ouders Ravna en Nilas verblijven op de berg Gapperus. In het verhaal wordt bijna een compleet jaar verteld. Van de herfst tot en met de zomer. In het verhaal komen Samische woorden aan bod zoals Goatti, Rissla, Bithos, Rajd, Luovvi, Komse en Lavvu. Ze zetten tijdens de trek een kamp op in Gaeskevuobmi. Het kamp wordt later weer opgebroken. De tentpalen en de oven blijven staan voor volgend jaar. Er zijn ook vele feiten te lezen zoals het feit dat korstmos langzaam groeit. De rendieren eten korstmos. Korstmos groeit 1 millimeter per jaar en daarom hebben de rendieren grote vlaktes nodig om te grazen.

In de bijna zestig pagina's zijn enorm veel tekeningen te zien die een jaar uit het leven van een Sami familie goed weergeven.  

Luovvi

Komse

Lavvu

Hieronder twee bladvullende tekeningen uit het boek. Ze geven de sfeer erg goed weer. Het boek en ook het andere boek van Bodil Hagbrink is te reserveren bij de bibliotheek.

Vildplockade ostron - Lotta Klemming

Na het zien van de special Zweden doen het anders een paar maanden geleden over hoe de Zweden toen omgingen met corona ben ik anders gaan kijken naar Sander Schimmelpenninck. Wat een verschil in de special met zijn andere media uitlatingen. In de special gaat hij op bezoek bij zijn Zweedse vriendin Lotta Klemming waarmee hij op dit moment zo'n vierenhalf jaar een relatie heeft. In de special is het interessant om te zien hoe Sander en Lotta met elkaar omgaan. Tevens zie je Lotta in haar werk als oesterduiker bij het familiebedrijf Klemmings Ostron in de omgeving van Grebbestad. Waarom heeft ze gekozen om oesterduiker te worden? In een interview van NZZamSonntag met Lotta is het onderstaande te lezen:

 "Om eerlijk te zijn, het begon toen ik lange tijd depressief was." Ze vertelt over donkere tienerdagen. “Ik had een opening tussen mijn voortanden, mijn wenkbrauwen waren naar elkaar toe gegroeid en mijn bovenlip had pluizig haar - genoeg redenen om gepest te worden. Ik gaf het terug aan iedereen met een grote mond. Ik heb hard gehandeld. In feite heb ik me altijd waardeloos gevoeld. " De schoolcijfers waren slecht, therapieën hielpen niet. “Op mijn achttiende begreep ik: ik moet mezelf genezen! Maar ik ben nooit genezen. Er was altijd oorlog in mij. "

Op haar negentiende begon ze te werken voor een grote textielketen. «Eigenlijk was dat maar voor een korte tijd bedoeld, totdat ik wist wat ik met mijn leven wilde. Maar toen kwam ik vast te zitten. " Ze reisde naar Bulgarije, Denemarken, Zuid-Afrika en trainde werknemers toen er een filiaal werd geopend: hoe moeten de goederen worden aangeboden? Hoe is de sfeer in het bedrijf? «Ik voelde me opgesloten. De hele dag in winkelcentra. Ik kon het werk niet meer opbrengen, hield niet van de superieuren, hield niet van de manier waarop de werknemers werden behandeld. " Dat duurde zes jaar. “Ik definieerde mezelf door hoe ik eruit zag en hoe mijn vrienden mijn uiterlijk vonden. Toen maakte mijn vriend het uit. Ik ben uiteindelijk ingestort. " Toen begreep ze: “Een uur per week naar een psycholoog gaan is niet genoeg.

Hoe werkt het precies? «Tot nu toe had ik gedacht dat als mijn vriend gelukkig is en mijn moeder gelukkig is, ik dat ook ben. Maar dat werkte niet. " Ze moest dus iets vinden waar haar welzijn niet langer van anderen afhing. Ze herinnerde zich haar jeugd op de archipel. «Toen kwam mijn vader nooit naar het voetbalveld als ik een wedstrijd speelde. Ik realiseerde me al vroeg: als ik bij hem wil zijn, dan moet ik met hem het water op. En ik vond het altijd leuk om daar te zijn. "

Ze begon met duiken toen ze twaalf was. 'Maar ik was altijd het kleine meisje. Ik dacht dat de oesters mannenwerk waren - tot vijf jaar geleden, toen vroeg ik mijn vader of ik in de zaak kon komen. Ik kon - en heb me sindsdien sterk gevoeld! " Je voelt minder gewicht tijdens het duiken. «Ik voel me vredig. Losgekoppeld. In het water moet ik alle angsten en zorgen loslaten als ik mijn werk goed wil doen."

Sindsdien heeft Lotta in Zweden naam gemaakt door bekend te staan als de enige vrouwelijk oesterduiker en de oesters worden op dit moment geleverd aan de beste restaurants van Scandinavië. Dit jaar heeft ze een boek uitgebracht over de wildgeplukte oesters, het familiebedrijf en over het leven als oesterduiker. Het boek heeft als titel Vildplockade ostron berättelser, recept & bifångster (Wild geplukte oesters verhalen, recepten en bijvangsten).

In het boek deelt Lotta alle kennis die het werk in het familiebedrijf aan de westkust heeft opgeleverd, maar ook over het leven als oesterduiker. Op persoonlijk vlak betekent werken in de zee alles voor Lotta, het geeft haar de vrijheid die ze haar hele leven lang heeft gezocht. Hieronder de persfoto's van Olivia Thordén Rubie.

Volgens de website van Klemmings Ostron:

Bij Klemmings Oysters werken we met twee soorten oesters. De oesters die we plukken zijn "Ostrea Edulis", of Europese platte oesters, en "Crassostrea Gigas", of zogenaamde Pacifische oesters. De oesters zijn wild en worden met de hand geplukt door professionele vissers. Om oesters te kunnen plukken, moet u een concessie hebben van de landeigenaar. De oesters worden gevonden vanaf de kustlijn tot een diepte van vijftien meter. Wij gaan zorgvuldig om met de grond en verzorgen de grond door de grote oesters uit te dunnen en op te pakken en plaats te maken voor de kleinere oesters. De oesters worden geplukt vanaf de eerste week van september tot eind juni, waarna de oesters in juli-augustus hun voortplantingsperiode hebben. Ostrea Edulis worden geplukt als ze 3-4 jaar oud zijn, terwijl Crassostrea Gigas de neiging hebben veel sneller te groeien en geplukt kunnen worden als ze ongeveer 1 jaar oud zijn. Oesters zijn, net als alle andere zeevruchten, een vers product. We plukken ze wekelijks en bezorgen de oesters dezelfde dag nog bij onze restaurants dat ze uit zee gehaald worden.

In het artikel van Allas is onder andere te lezen dat er twee duikdagen per week zijn en dat een duikdag drie uur oesters plukken oplevert. De temperatuur van het water ligt rond het nulpunt. Uit de verschillende interviews die ik gelezen heb blijkt dat Lotta gepassioneerd is van de zee en het werk. Ze gaat de westkust en daarmee de zee voorlopig niet verlaten en vooral gaat ze niet in Nederland wonen. Dit betekent dat Sander de stap naar Zweden moet maken om de relatie voort te zetten. Ik ben heel erg benieuwd of ze het samen gaan redden. Het zijn twee totaal verschillende personen hoewel in de special goed naar voren kwam dat Sander het leven aan de westkust van Zweden best wel bevalt. 

Nu hopen dat boek vertaald wordt naar het Nederlands. Wie weet gebeurd dit omdat er een link is met Nederland. Afwachten maar.

Meer informatie:

- ICA Kuriren

- Linda

- Sterren op TV

Grebbestad zelf ben ik heel even geweest en niet uitgebreid bezocht. Hieronder een aantal foto's van de haven.

Eind november 2022 is er een interview met Sander en Lotta verschenen in de Vogue.

Møn Bolcher

Toen wij in 2014 op Møn waren, kwamen we langs de winkel / fabriek Møn Bolcher in Stege. Toen geen bezoekje gebracht. Afgelopen zomer waren we weer op Møn en kwamen opnieuw langs Møn Bolcher. Deze keer wel naar binnen geweest. Na zes jaar was ik wel benieuwd wat voor lekkers er allemaal te zien en te koop is. 

Glazen potten met de zelfgemaakte Møn Bolcher snoepjes. Heerlijk en leuk om kado te geven.

Genoeg te zien in de winkel.

Je kunt mooi zien hoe alles gemaakt wordt. In deze blog van Stralend Denemarken is mooi te zien hoe de snoepjes gemaakt worden. 

Handgebrande koffie.

Møn dragee. Heerlijk.

Yuka's way home - Abigail Roscoe

Boek details:

Auteur: Abigail Roscoe

Tekeningen: Abigail Roscoe
Titel: Yuka's way home

Taal: Engels

Verschijningsdatum: 2020
Bladzijde: 27

De auteur:

Abigail Roscoe, ook bekend onder de online alias Cariboou, is een Canadese / Mexicaanse kunstenaar die Illustratie studeert aan Academie Minerva in Nederland. Yuka's way Home is haar eerste kinderboek.

Abigail Roscoe

Haar werk, waaronder afbeeldingen uit Yuka's way home, is te zien op haar website. 

Ik had nog niet eerder van haar gehoord totdat ik deze week in de Saami Baiki Facebook groep een bericht van haar tegen kwam over haar boek Yuka's way home. 

Het boek:

Het verhaal gaat over Yuka, een kariboe, die na een avontuur uiteindelijk terecht komt bij de kudde rendieren van Johan Isak Turi Oskal. Johan Isak Turi Oskal bestaat in het echt ook en heeft het bedrijf Tromsø Arctic Reindeer Experience. Toeristen kunnen bij Tromsø Arctic Reindeer Experience even de Sami cultuur beleven. Het verhaal van Abigail geeft dit ook weer. Het boek laat kinderen zien hoe de kariboe en rendieren samen met de Sami leven. In het boek staan ook interessante feiten en natuiurlijk de geweldige tekeningen van Abigail. 

Het boek is als Kindle ebook te verkrijgen via Amazon. Helaas is de paperback versie tot nu toe alleen nog maar te verkrijgen in de Verenigde Staten.

Ik vermoed dat Abigail in de toekomst meer boeken gaat maken. Ik heb in ieder geval genoten van de mooie tekeningen en ook nog wat geleerd over de kariboe.

Update 06-01-2021:

Abigail Roscoe is een Kickstarter project gestart voor een hardcover versie van het boek. Je kunt haar helpen om haar doel te behalen. Op dit moment staat de teller op €806,- van de €4814,- en nog 37 dagen te gaan. De link naar het project: https://www.kickstarter.com/projects/cariboou/yukas-way-home-a-book-for-a-good-cause.

Midsommar

Filmdetails:
Titel: Midsommar
Verhaal: Ari Aster
Regisseur: Ari Aster
Jaar: 2019
Acteurs: Florence Pugh, Jack Reynor, Vilhelm Blomgren
Duur: 148 minuten
IMDB cijfer: 7,1

Samenvatting:
Christian is uitgekeken op zijn relatie met Dani. Zijn vrienden stimuleren hem om het uit te maken, maar dan gooit een tragisch incident roet in het eten. Als Christian en zijn vrienden vervolgens afreizen naar een afgelegen gemeenschap in Zweden om daar de zomer door te brengen, voelen ze zich genoodzaakt om Dani mee te vragen. Eenmaal in Zweden, raakt de groep betrokken bij rituele praktijken die voor hen totaal onbegrijpelijk zijn. (Bron: Moviemeter)

De film:

Ik zag de film eind 2019 voorbij komen op het blog van Scandinavisch Leven en stond sindsdien op het lijstje om te kijken. De film staat tegenwoordig op Netflix en eindelijk bekeken. Midsommar wordt gezien als een horrorfilm en het is de tweede horrorfilm van de Amerikaanse bedenker Ari Aster. Zijn vorige film Hereditary is trouwens ook op Netflix te zien. Het verhaal gaat over Dani die een relatie heeft met Christian. Die relatie loopt ten einde totdat Dani te maken krijgt met een zeer tragische gebeurtenis. Een half jaar na die gebeurtenis blijkt dat Christian toch bij Dani is gebleven en het wordt al snel duidelijk dat dit puur uit medelijden is. 

Een van de studievrienden van Christian is een Zweed en hij nodigt Christian, Dani en twee vrienden meer uit om in de zomer naar Zweden te gaan. Naar Hårga om precies te zijn. Daar vind een negendaags evenement plaats en een van de vrienden wil hier op afstuderen. Eenmaal in het dorp maken de Amerikaanse vrienden kennis met de Zweedse bewoners en hun gebruiken.

In Hårga begint het interessant te worden. Hårga bestaat trouwens wel in het echt en die ligt nabij de westkust van Zweden, ten noorden van Stockholm. In de film is de reis naar Hårga vier uur rijden vanuit Stockholm Arlanda. De dorpelingen worden ook de Hårga genoemd. Het dorp zelf is gebouwd voor de film. "Ik vond het belangrijk voor het publiek om in elk shot verschillende delen van het dorp te kunnen zien, alsof je daar echt het feest met de Hårga vierde", zegt filmmaker Ari Aster in de productienotities. "Ik wilde dat de geografie van het dorp iets was dat het publiek tegen het einde van de film in hun botten zou leren kennen." De aantekeningen vertellen verder dat Aster en productie-ontwerper Henrik Svensson het hele dorp in kaart hadden gebracht voordat ze zelfs maar een locatie kozen om het te bouwen. (De nep-Hårga is eigenlijk buiten Boedapest gebouwd, niet in Zweden). (Bron: Bustle).

Wat is de reden dat de film in Boedapest is opgenomen en niet in Zweden? Het zou erg logisch zijn om de film in Zweden op te nemen. Op de website van Screenrant is het onderstaande te lezen:

Naar verluidt zou de Zweedse wet filmploegen hebben verboden om daar meer dan acht uur per dag te filmen. Bovendien zei Ari Aster in meerdere interviews dat hij had besloten de film niet in Zweden op te nemen vanwege financiële beperkingen. "Ik realiseerde me dat we het ons niet konden veroorloven deze film in Zweden te maken, dus besloten we om in Hongarije te gaan filmen", zei Aster tijdens een interview met Vulture ."We waren lange tijd aan het scouten om het juiste veld te vinden, en ik was ook nog steeds wanhopig bezig met de shotlijst ... Ik heb driekwart van de shotlijst doorgenomen en we hebben een dorp gevonden dat voor de film werkte."

In dat dorp en de omliggende gebieden werd veel van de film opgenomen, inclusief de nu beruchte meiboomdansscène. In een leeg veld bouwden de decorontwerpers de boerderij-achtige structuren waarin Dani, Christian en de rest van de groep verblijven. Aster maakte grote vorderingen om de set in Hongarije authentiek Zweeds te laten lijken; hij werkte nauw samen met een in Stockholm gevestigde productieontwerper, Henrik Svensson. De twee reisden naar de werkelijke regio van Hälsingland, waar de fictieve gemeente in de film zich bevindt, om uitgebreid onderzoek te doen. De boerderijen in de omgeving waren een grote inspiratiebron voor het uiterlijk en ontwerp van de film. In een poging om het dorp authentiek te laten lijken, castte Aster echte Zweedse acteurs als de Hårga-dorpelingen en vloog ze naar Hongarije.

Natuurlijk mag de dans om de meiboom niet ontbreken. Het nummer Hårgalåten wordt dan gespeeld en dit nummer is een traditionele volksmelodie gebaseerd op een legende (de oudste vermelding van de legende is uit 1785 door een man genaamd Johan Gabriel Lindström). De legende vindt plaats op Hårgaberget en gaat over de duivel vermomd als violist en de jongeren in het dorp Hårga die hij zelf liet dansen. De tekst van het nummer is hier te bekijken en het nummer is hieronder te beluisteren.

Conclusie:

Een bijzondere film waar veel in te zien is. Eigenlijk moet je de film meerdere keren bekijken omdat er veel verborgen aanwijzingen in zitten. Ik heb de film één keer bekeken en toen vielen er al een aantal zaken op. Zo heeft men het over Ymir. Ymir is in de Noordse mythologie het oudst ontstane levende wezen, Ymir wordt ook wel Brimir en Blainn genoemd in de Edda. De naam Ymir is Oudnoords en betekent "Tweeling", "Tussenwezen" of "Hermafrodiet". Verder noemt men Rotvälta, een omgevallen boom en byxmindig, meerderjarig. Ook interessant is Rubi Radr. Volgens de website van Hårga:

Rubi Radr is een geschrift voor de mensen van Hårga en wordt bewaard in de heilige tempel. U zult zien dat er aan het einde blanco pagina's zijn. Dit komt omdat Rubi Radr een werk is dat voor altijd in uitvoering is. Het evolueert voor altijd. En we hebben er honderden in onze tempel bewaard.

Rubi Radr lijkt op Ruben en wie Ruben is, wordt duidelijk in de film.

Aan bod komt ook Ättestupa. Ättestupa betekent afgrond en bij Ättestupa moet ik weer aan de gelijknamige scene van de Norsemen serie denken. De Norsemen scene is hieronder te zien.  

En dan komt ook de bloedarend in de film voor. Het is niet heel duidelijk te zien, maar als je het bestaan er van weet is het wel vrij duidelijk. Als je Vikings seizoen twee hebt gezien is het helemaal duidelijk.

Al met al een zeer interessante en boeiende film. De Director's cut versie moet nog beter zijn omdat daar enkele belangrijke scenes in zitten die in de normale editie niet aanwezig zijn. In de Director's cut versie worden ook wat dingen duidelijker zoals het feit dat Christian ook zijn afstuderen over de Hårga wil doen. Dat was vrij wazig in de normale versie. Ook hoe het met Conny afloopt is te zien. Ik miste haar in de normale versie.  

Spoiler-alert:

Mocht je de film nog gaan bekijken, lees dan niet verder. In de film zit veel verborgen wat zo op het eerste gezicht niet zichtbaar is. Zo is in het appartement een schilderij van de Zweedse kunstenaar John Bauer te zien. Het stelt een klein meisje voor met een kroon tegenover een grote beer. Dit verwijst naar het einde van de film. Later in de film ziet Christian ook een afbeelding op de muur van een beer die levend wordt verbrand. De betekenis van de beer wordt in dit artikel uitgebreid besproken.

Over de dood van de zus en ouders van Dani is een interessante theorie. In de scene waar de zus van Dani is te zien zijn bloemen te zien. Heeft de zus van Dani haar ouders vermoord en vervolgens zelfmoord gepleegd of is dit allemaal in scene gezet en zijn ze vermoord door de uiterst vriendelijke Pelle zodat Dani mee kan naar Zweden? Ik ben het helemaal eens met die theorie. Geweldig.

Wat ook geweldig is zijn de tekeningen in het slaapgebouw. Dat is echt Zweeds. En zo zijn er nog veel meer dingen te zien die een betekenis hebben zoals de runen, de gebruiken, de Pelle theorie en nog veel meer. De Screenrant en de Business Insider artikelen geven veel meer verborgen betekenissen.

Als laatste nog een Youtube film over de film over hoe Midsommar je brainwasht. 

Recensies:

- Moviemeter

- Trouw

- Filmtotaal

- VPRO

- De Morgen

- Filmkrant

- De Nachtvlinders

- Cinemagazine

- De Correspondent

- Filmdomein

- De Filmblog

- Filmofiel

- Chicklit

- It's only a movie

- Filmmierenneukers

Young Wallander

Seriedetails:
Titel: Young Wallander
Maker: Ben Harris
Jaar: 2020
Acteurs: Adam Pålsson, Leanne Best, Richard Dillane
Duur: 6 afleveringen van 55  minuten
IMDB cijfer: 6,8

Samenvatting:
'Young Wallander' is gebaseerd op de misdaadromans van Henning Mankell. De serie is een moderne vertaling door Ben Harris van de avonturen van de legendarische detective Kurt Wallander, maar dan in het huidige gewelddadige misdaadmilieu van Zweden. Wanneer Wallander een tiener niet kan redden van een gruwelijke aanval, moet hij zijn eigen schuldgevoelens aan de kant schuiven om de misdaad op te lossen. We zien de professionele en persoonlijke ervaringen die Kurt Wallander als jonge twintiger en pas afgestudeerde politieagent gevormd hebben.

De serie:
Op Netflix is de Netflix Original serie Young Wallander te zien. Wallander is natuurlijk zeer bekend. Voor degenen die hem nog niet kennen, lees dan even de Wallander post van Scandinavisch Leven. In Young Wallander gaat het deze keer niet over de oude en ervaren Wallander, maar over de jonge Wallander die net afgestudeerd is van de politieschool. De zes afleveringen gaan over het onderzoek naar een brute moord op een jonge witte Zweed in de wijk Rosengård te Malmö. De wijk waar Wallander woont en waar hij getuige van de moord is. Het gaat al heel snel de kant op waar Henning Mankell ook over schreef, maatschappelijke problemen zoals racisme, vluchtelingen, extreemrechts etc. 

Tijdens het kijken vielen mij een paar dingen op. Ten eerste de taal. Die is Engels. Nog geprobeerd om de audio via Netflix op Zweeds te zetten, maar Zweeds stond er niet bij. Dan maar Engels. Er spelen ook voornamelijk Engelse acteurs mee. Alleen Kurt Wallander wordt gespeeld door de Zweedse acteur Adam Pålsson. Tijdens het maken van deze post er toch naar gezocht en het is een klacht die meerdere mensen hebben geuit. De verklaring is dat de serie een Britse productie is en geen Zweedse. Ten tweede de stem van Wallander. Zachtjes, hees en enigzins irritant. Ook hier hadden meer mensen last van getuige het artikel "Dit zijn de grootste ergernissen rond Young Wallander". Ik kan mij ook vinden in de andere ergernissen. De tijd waarin het verhaal afspeelt is niet in de jaren zestig, maar in de huidige tijd. De ergernis dat het niet op Zweden lijkt kan kloppen, de serie is grotendeels opgenomen in Vilnius, Litouwen.

Een andere vraag waarmee ik zat was het verhaal. Over het vroege leven van Wallander is weinig bekend. Er is wel een boek verschenen met de titel De jonge Wallander. Dat boek bevat zes verhalen uit het verleden van Wallander. Ik heb helaas nog veel te weinig Wallander boeken gelezen, maar de recensies over De jonge Wallander geven bekende gebeurtenissen weer die in de serie voorkomen. De messteek, Mona, Hemberg, beginnende carrière bij de politie in Malmö, de klassieke muziek en de korhoen schilderijen van de vader van Wallander.

Dan de vraag wat de connectie is russen de serie en Mankell. In dit interview van de VPRO met Adam Pålsson blijkt dat Mankell de producent en de makers van de Netflixserie bij elkaar bracht.

De serie over het verleden van zijn personage had zijn goedkeuring. ‘Mankell was in een heel vroeg stadium betrokken bij de serie,’ bevestigt Adam Pålsson (32), de Zweedse acteur die de inspecteur in Young Wallander speelt, vanuit Stockholm tijdens een Zoomgesprek. ‘Toen Mankell overleed, twijfelden de makers of ze er wel mee door moesten gaan. Maar uiteindelijk is samen met Netflix en de nabestaanden van Mankell besloten om dit toch te doen.’

Toch is er wat kritiek op de serie en dat heeft vooral te maken met het beeld dat van Zweden wordt neergezet, Het buitenland en in dit geval Engeland, ziet in Malmö een stad waar jeugdbendes en criminelen de baas zijn. waar no-go zones aanwezig zijn en dan vooral in Rosengård. Een artikel hierover is te vinden op The Local SE website. Het klopt precies waar het artikel over gaat. Een donkere sfeer in Malmö waar jeugdbendes de baas zijn en de politie, behalve Wallander natuurlijk, niet welkom is. Het beeld van Malmö gezien vanuit Engeland. 

Conclusie:
Het is even wennen aan de Engelse taal en aan de niet Zweedse acteurs. Het is ook even wennen aan de stem van Adam Pålsson. Daarnaast is het apart om een jonge Wallander te zien. Het verhaal is best wel hard en de sfeer is donker en grimmig. Wallander maakt wel heel snel promotie en de spanning tussen Mona en Wallander is leuk om te zien. Goed verhaal en het wordt zelfs spannend. Het tweede seizoen komt eraan.

Recensies:

- Want

- VPRO

- Touch of Sweden

- AD

- RTL Boulevard

- Gewoon voor hem

- Man Man

- Serie totaal

- Veronica Superguide

- DeLagarde

- GuideInc

- Humo

- Teller Report

- Aftonbladet

- SVT

Kati Rán - Unnr | MINDBEACH

Op 20 november 2020 heeft Kati Rán de single Unnr | MINDBEACH uitgebracht. Het is een nummer in de stijl van Blodbylgje. In de post van Blodbylgje had ik het erover wat er nog meer uit de koker van Rán komt. Ze was toen al bezig met wat nieuws. Het is weer een redelijk lang nummer geworden. Deze keer ruim negen minuten. De credits liegen er ook deze keer weer niet om. Gaahl zingt weer mee en alleen dat al staat garant voor een geweldig nummer. Yana Veva is de derde zanger. 

Hieronder de volledige credits:

Credits:

Vocals, nyckelharpa, Kraviklyra, drum and midi by Kati Rán Additional string composition by Borgar Magnason, Iceland Vocals by Gaahl, Kristian Espedal (Gaahls WYRD) recorded by Iver Sandøy, Solslottet Studio, Norway Vocals by Yana Veva (Theodor Bastard) recorded by Fedor Svolotch, Russia Additional guitar by Harald Juul, Denmark Produced, composed, arranged, performed and recorded by Kati Rán, 3Norns Productions, the Netherlands Produced, composed, recorded, mixed and mastered by Christopher Juul (Heilung) at Lava Studios, Denmark Original Lyrics by Kati Rán, Palli Banine, Theresa Dröfn Graphic Design by Adrian Urbaniak, SkogÅnd Cover Photography by Gígja Einarsdóttir

Hieronder is het nummer te beluisteren.

Yana Veva is de zangeres van de Russische band Theodor Basterd. Niet eerder van haar en de band gehoord.

Gitarist is Harald Juul van Euzen. 

Verder werkt Borgar Magnason mee. 

En dan nu Unnr | MINDBEACH. Wat een geweldig nummer is het. Deze keer wordt er gezongen in het IJslands. De muziek is rustiger dan in Blodbylgje en het nummer lijkt veel langer te duren dan bijna tien minuten. De drie zangers vormen een mooi geheel en het is alsof je tijdens het nummer in het hoge noorden bevindt. Erg knap gedaan. Een goede review over de single is te lezen op de Mythologica website.

Kerstboom van drijfhout

Vandaag een DIY projectje. We hadden nog vrij veel drijfhout uit Scandinavië liggen en via een idee op Pinterest geprobeerd een kerstboom van de houtjes te maken. Mijn aandeel in het geheel was het boren van de gaten en het uit de knoop halen van de lichtdraad. Erg leuk om samen weer eens wat in elkaar te zetten.

Kärlek & Anarki - Love & Anarchy

Seriedetails:
Titel: Kärlek & Anarki - Love & Anarchy
Maker: Lisa Langseth
Jaar: 2020
Acteurs: Ida Engvoll, Björn Mosten, Carla Sehn, Gizem Erdogan
Duur: 8 afleveringen van 35 minuten
IMDB cijfer: 7,4

Samenvatting:

'Love & Anarchy' draait om Sofie, een carrière gedreven consultant en getrouwde moeder van twee. Wanneer Sofie een opdracht krijgt om een oude uitgeverij te moderniseren, ontmoet ze de jonge ICT'er Max. Ze beginnen elkaar opdrachten te geven die maatschappelijke normen in twijfel trekken, maar hun speelse geflirt heeft onvoorziene gevolgen.

De serie:

Naar aanleiding van een kijktip op het blog Wendy schrijft over Zweden de serie op Netflix gekeken. En wat voor een serie. Een luchtig begin van acht afleveringen waarin Sofie een hoofdrol heeft. In de eerste aflevering wordt Sofie neergezet als een carrierebitch. Ze wordt aangenomen op een bekende uitgeverij in Stockholm waar men het woord digitaal niet kent. Wel vreemd want er werkt wel een IT stagiar. In ieder geval heeft de uitgeverij de moderne tijd gemist en Sofie krijgt de opdracht om hier verandering in te brengen. Al in de eerste aflevering moet ze haar gedrag volledig aanpassen omdat de IT stagair haar op kantoor betrapt terwijl ze masturbeert. Vanaf dat moment spelen de twee een spelletje. Op het moment dat je denkt hoe lang ze dit nog gaan volhouden gebeurd er in de vijfde aflevering iets aparts op de boekenbeurs bokmässan te Göteborg. In die aflevering zag ik opeens een bekend personage en wel Camilla Läckberg. De aftiteling bekeken en in die aflevering zijn er meer auteurs en andere personen te zien die wat te maken hebben met het schrijverswereldje in Zweden. David Lagercrantz, Stefan Lindberg, Eva Gedin, Jacob Hirdwall, Karolina Ramqvist, Cyril Hellman, Stig Larsson en Jessika Gedin. Dit hebben ze erg leuk gedaan en vanaf die aflevering wordt het verhaal tevens interessanter en boeiender. 

Conclusie:

Een erg leuke Netflix Original. Acht niet al te lang durende afleveringen met een erg goede cast. Ida Engvoll, Gizem Erdogan, Reine Brynolfsson en Johannes Kuhnke. Er spelen ook acteurs mee die niet bekend zijn zoals Björn Mosten, Carla Sehn en Elsa Agemalm Reiland. Wel hebben ze allemaal een rol die belangrijk is voor het verhaal. Een verhaal die verfrissend en eenvoudig is en het enthousiasme springt er van af. Volgens mij zitten er ook veel verborgen grappen in die als je Zweed beter begrijpt. Zo wil schrijver Stefan Lindberg zijn boek over zijn ex-vrouw niet uitbrengen. Ik vermoed dat hier wat meer achter zit. Grappig is dat de bedenker van de serie, Lisa Langseth, de ex-vrouw van Stefan Lindberg speelt. Een erg leuke serie met humor en romantiek met een mooie inkijk in het uitgeverswereldje. De soundtrack is ook nog eens perfect gekozen. Nummers van Vargas & Lagola, Coco Morier, Devin Hoffman / Holiday Rogers / Thomas King, Lune, Jarami, Dolly Style, Amason, GRANT, MagnusTheMagnus, Soleima, Maja Francis en Anna Ternheim zijn te horen. Nu een beetje reclame maken voor de Facebook groep Muziek uit het hoge Noorden. Veel namen waren daar al eens voorbij gekomen.

Het einde is open en er kan zo een nieuw seizoen komen. Hiervan is volgens de Netflixlife website nog niet zo heel veel van bekend. Van mij mag het tweede seizoen komen.

Recensies:

- Ready Steady Cut

- Tell Tale TV

- Asapland

- Expressen

- DVD Fever

- Lets Ott

- The Review Geek

- Leisure Byte

- De Lagarde

Kong Svends Høj

Kong Svends Høj is een grafkamer in het noordwesten van Lolland, Denemarken. De kamer in de heuvel is 12,5 meter lang en is daarmee de op één na langste grafkamer van Denemarken die alleen wordt overtroffen door een grafkamer in Listrup op Falster. Het is een van de beroemdste grafkamers in Denemarken.

De grafkamer is gebouwd rond 3200 voor Christus, onder de Trechterbekercultuur en bestaat uit 17 steunstenen en 6 dekstenen. De vroegst bekende opgraving vond plaats in 1780 en werd uitgevoerd door graaf Christian Ditlev Frederik Reventlow, die eigenaar was van Pederstrup en het omliggende land. Er werden voornamelijk botten van dieren en mensen gevonden, evenals enkele barnsteenparels.

In 1876 bezocht de historicus en archeoloog Conrad Engelhardt de heuvel en voerde een kleine opgraving uit. Magnus Petersen maakte bij dezelfde gelegenheid tekeningen van de heuvel.

Het Nationaal Museum heeft de heuvel opgegraven in 1941-1942 onder leiding van Thorkild Ramskou en Julis Raklev. Pas bij deze opgraving werd in 1942 de ingang van de heuvel gevonden. In 1973 werd ook een opgraving uitgevoerd. De meest recente opgraving werd uitgevoerd in 1991 door het Nationaal Museum in samenwerking met het Deense Bos- en Natuuragentschap. Hier werden overblijfselen gevonden van in totaal 35-40 aardewerkschepen, die aan beide zijden van de ingang werden verspreid. Het aardewerk waren waarschijnlijk offergaven met voedsel voor de overledene. Er werden ook 15 vuurstenen messen gevonden. (Bron: Wikipedia).

Het was die dag ontzettend warm en hebben op de heuvel in de schaduw van de bomen ruim een uur gezeten. Zeer inspirerend.

Doggerland: Stormwaarschuwing - Maria Adolfsson

Boek details:
Auteur: Maria Adolfsson
Titel: Doggerland: Stormwaarschuwing
Oorspronkelijke titel: Stormvarning
Vertaling: Elina van der Heijden
Verschijningsdatum: 2020
Bladzijde: 398
Uitgeverij: Luitingh-Sijthoff
ISBN: 9789024582426

Flaptekst:
Het is kerstmis wanneer een man dood wordt aangetroffen op Noorö, het noordelijkste eilandje van Doggerland. Karen Eiken Hornby stort zich op het onderzoek, opgelucht zo de festiviteiten te kunnen vermijden. Wanneer een tweede lichaam wordt gevonden, begint het er steeds meer op te lijken dat haar familieleden bij de moorden betrokken zijn. Meer dan ooit wordt het een levensgevaarlijke evenwichtsoefening tussen haar privéleven en haar rol bij de politie.

Het boek:
Stormwaarschuwing is het tweede deel in de Doggerland serie. In mei 2019 het eerste deel Misleiding gelezen. In dit tweede deel heeft het eiland Noorö de hoofdrol. Ik heb de kaart van Doggerland er maar weer bijgehaald. Noorö is het eiland in het noorden. Het eiland is te bereiken via een veerboot.

In het tweede deel is het ruim twee maanden na de gebeurtenissen in het eerste deel. In de proloog gaat het over een telefoontje van Karen Eiken Hornby. Een telefoontje die haar haar baan kan kosten. Nu ik deze blog schrijf weet ik het weer. Ik was het alweer vergeten. Na de proloog wordt er vier weken terug gegaan. Het is eerste kerstdag. Hoe gaat het nu eigenlijk met Karen, Leo Friis en Sigrid? Dit wordt al snel duidelijk. Karen zit in de ziektewet maar gaat weer aan het werk als er een ongeval plaatsvindt op Noorö en wel in Skreby. Het slachtoffer is Fredrik Stuub. Voor Karen is het een terugkaar naar haar geboortestreek. De familie van haar leeft daar nog steeds. Karen heeft ze al elf jaar niet gezien en de vraag is of haar familie en vooral de stugge noorderlingen Karen zullen accepteren. 

Naast het onderzoek naar de dood van Fredrik Stuub speelt er nog een andere verhaallijn en die is van Aylin Ramnes. Aylin is een van de vriendinnen van Karen. Het wordt al gauw duidelijk dat haar echtgenoot Bo Ramnes losse handjes heeft. 

Conclusie:

Bij het eerste deel moest ik wat wennen aan het fictieve Doggerland. Ook zat er een bepaald sfeertje in het verhaal die het wat lollig maakte zoals Karen die met haar leidinggevende het bed in duikt. In Stormwaarschuwing is die lolligheid volledig verdwenen. Het verhaal is bloedserieus. De sfeer in Noorö somber, donker, onheilspellend en nors. Dit heeft Maria Adolfsson erg goed gedaan. Het tweede deel geeft heel veel informatie over Noorö en over het verleden van Karen. Wel was ik af en toe de weg volledig kwijt hoe de familie van Karen in elkaar zit. De geschiedenis van Noorö is boeiend om te lezen. De mijnen en later de whiskey distilleerderij. Ook nog wat geleerd over whiskey zoals Angels share en Boudoinia.

Stormwaarschuwing vond ik beter dan Misleiding. Vooral omdat Stormwaarschuwing meer verteld over het leven van Karen en over Noorö. Het onderzoek is er wel maar is niet nadrukkelijk aanwezig. Zodra de storm begint wordt het superspannend. Ik begin steeds meer van Doggerland te houden. 

Wetenswaardigheden:

• Afgelopen herfst een reeks verkrachtingen met sadistische elementen waarbij een van de vrouwen onderweg naar het ziekenhuis van Thysted is overleden. De dader is nog altijd niet gepakt. In de afgelopen twee maanden hebben er geen overvallen meer plaatsgevonden, maar dat kan natuurlijk elk moment veranderen. Jounas Smeed had hardop gezegd wat iedereen wist: ‘Bij vorst houden dergelijke types hun pik in hun broek.’
• Harley-Davidson rijder met OP logo op het zwart leren Jack. Dubbele betekenis Odin Predators en One Percenters. Het hoofdkwartier van OP ligt aan de westkust van Noorö.
• Skreby is ontstaan om de skrefiorhten, de lange zeearm die is gevormd door de breuk die het meest oostelijk gelegen gebergte van Noorö in tweeën heeft gespleten.
• Duizenden pubs op de Doggerse eilanden. Het beste wat de Bretons aan dit land hebben bijgedragen, zoals de vader van Karen altijd zei.
• Westmarkland, de oude naam van Doggerland.
• Twee universiteiten op Doggerland. Een in Dunker en een in Ravenby.
• Lönne, een geheime opbergplaats of een geheime kast.
• Snagging, verboden manier van vissen.
• Sörlanders, zo noemen de mensen van Noorö de zuiderlingen.
• Kippie was vroeger de bijnaam van Karen.