Getuigen in het duister - Anneke van Dok

Boek details:

Auteur: Anneke van Dok
Titel: Getuigen in het Duister 
Verschijningsdatum: 2020
Bladzijde: 230
Uitgeverij: Anneke van Dok
ISBN: 9789464063325

Flaptekst:

Dertien Nederlandse vakantiegangers reizen af naar Lapland, hoog boven de poolcirkel om daar Kerstmis te vieren. De verwachtingen van de sneeuwsafari’s, hondensledetochten en het noorderlicht zijn hooggespannen. De onvergetelijke ervaring die het reisbureau hun beloofde, krijgt echter een heel andere betekenis, als onverwacht noodweer hen dwingt binnen te blijven. De volwassenen worden door hun kinderen verleid tot een waarheidsspel, dat scherpe kantjes blijkt te hebben. Waarheid of waan, goede bedoelingen, spijt en schaamte wisselen elkaar af in de verhalen, waarmee de gasten de verveling proberen te verdrijven. Wildvreemden vertellen elkaar hun diepste geheimen en zielenroerselen, die beter verborgen hadden kunnen blijven, terwijl er zich in het vakantiekamp lugubere situaties voordoen.

De auteur:

Anneke van Dok-van Weele (1947) begon haar loopbaan in 1968 als journaliste bij het Zaanse dagblad De Typhoon, werkte later bij het Noord- Hollands Dagblad en korte tijd bij het feministische maandblad Opzij. Haar bestuurlijke carrière begon in Hoorn, waar ze in 1979 wethouder werd. Daarna was ze burgemeester van Diemen, Velsen, Vlissingen en Niedorp. Van 1994 tot 1998 was zij staatssecretaris van Economische Zaken. Ze was columnist voor het vakblad VNG Magazine van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en De Orkaan. Ze schrijft en publiceert humoristische en spannende romans met een maatschappelijk thema. Getuigen in het duister is haar vijfde boek. (Bron: Boekdok).

Meer info over Anneke van Dok is te lezen op Wikipedia, in een artikel van de Groene Amsterdammer en in een artikel van De Orkaan.

Het boek:

Het boek bestaat uit éénendertig hoofdstukken. De hoofdrolspeler is de Finse Sami Aimo Sillansää. Hij is onderwijzer maar valt af en toe in als reisleider voor Suomi Reizen. Nu werd hem gevraagd om een groep van dertien Nederlanders te begeleiden die de kerstvakantie boven de poolcirkel wilden doorbrengen. De vader van Aimo was ambassadeur in Den Haag toen Aimo een kind was. Op twaalfjarige leeftijd keerde het gezin weer terug naar hun geboorteland, Finland. Zijn ouders vestigden na hun pensionering in Helsinki in een appartement. Rauha is de vriendin van Aimo. Rauha is nog minderjarig en Aimo neemt haar mee als stagiaire. Rauha is net als Aimo Samisch.

Het gezelschap bestaat uit het gezin Tinus en Riet Schenk en hun dochters José en Carla, het gezin Leo en Leontine de Vreede en hun zoon Ruben en hun dochter Tesselschade. Ze wordt Tessa genoemd. Tesselschade was een middeleeuwse dichteres. Verder bestaat het gezelschap uit Marc en Bart, Eva en Eefje en Kas de Jager.

In het hoge noorden krijgen ze te maken met de onvoorspelbare krachten van de natuur en zijn ze gedwongen binnen te blijven na een sledetocht die niet goed afloopt voor sommigen. De dagen erna verblijft de groep samen in één gebouw. Om de tijd te doden hebben de kinderen een spel bedacht waarbij de volwassenen hun verhaal moeten vertellen over bepaalde gebeurtenissen in hun leven. Dit levert boeiende verhalen op.

Conclusie:

Ik heb het gevoel dat het boek te weinig bladzijdes heeft. Het gaat te snel en er wordt naar mijn mening te weinig ingegaan op de verhalen die verteld worden. Dat waren de minpunten. Voor de rest is het een boeiend verhaal over een aantal vakantiegangers die kerst willen vieren in het hoge noorden van Finland. De verhalen die verteld worden zijn zeer interessant. Het Sami gedeelte is wat onderbelicht maar gelukkig dankzij Ero wordt het wel op de kaart gezet. Ero is in 1939 in Rybachly geboren en is een Sami. Hij voelde zich niet meer met de Sami verwant. Lapland lijkt steeds meer op een pretpark. Zelfs Nuorgam, het noordelijkste dorp van Europa, vlakbij de IJszee, wordt aangeprezen als vakantieoord, inclusief goedkope drank en mooie vrouwen. Ik kan zijn gevoel wel begrijpen. 

Naast alle verhalen en weersomstandigheden zou je bijna het thriller gedeelte van het verhaal vergeten. Dit gedeelte is van ondergeschikt belang en de schrijfster heeft dit mooi afgehandeld. Al met al een mooi verhaal.

Het onderstaande fragment opgenomen omdat deze mij is bijgebleven. Vooral ook omdat de namen van de Finse goden mij niet bekend waren.

Heer, ik dank u voor de redding en voor onze behouden thuiskomst. Zorg alstublieft dat Eefje en Riet snel weer bij ons kunnen zijn en genees de handen van Leontine en Tinus.

Heer, ik dank u voor de maaltijd, ons bereid door Eva. Ik vraag u de storm te doen liggen, zodat we in harmonie van deze mooie kerstavond kunnen genieten. 

Ik vraag u ook om uw zegen voor de vakantieweek, die we nog voor de boeg hebben.

Ontferm u over mijn vrouw en mijn dochters, die ik zo vreselijk moet missen. 

De anderen herhaalden prevelend het 'Amen'. Daarna was het minutenlang stil tot Leo ging staan, zijn glas hief en studentikoos een toost uitbracht op Wodan en Donar. 

'Het moet nu maar eens uit zijn met jullie gedonder.'

Kas keek verstoord, de anderen staarden Leo verbaasd aan.

'Ik denk dat je je beter tot de Finse goden kunt richten,' zei Eva spottend. 

'Probeer Pekko of Ukko eens, of Nyyrikki, de godin van de jacht.' Leo liet zijn glas zakken en ging zitten. 

'De Finnen geloofden dat de aarde uit een groot vogelei is ontstaan,' vervolgde Eva. 'En dat de bovenkant van de eierschaal de hemel was. De beweging van de sterren werd volgens de overlevering veroorzaakt door het geschommel van de hemel.' 

'Deze bijzonderheden over Finland zijn mij ontschoten,' bekende Kas. 

'Stonden die in ons aardrijkskundeboek?'

'Nee,' antwoordde Eva droogjes. 'Op Wikipedia.'

Leo ontkurkte een nieuwe fles en wilde zichzelf en Tinus weer inschenken. Aimo hief zijn hand en ontraadde Tinus alcohol te drinken vanwege zijn bevroren vingers. Hij raakte de waterkaraf aan, maar Leo ging na een hoofdbeweging van Tinus door met schenken.

Wetenwaardigheden:

• Het herdenkingsmonument Het stille volk. Het monument is ontworpen door danser Reijo Kela en opgericht ter nagedachtenis aan de slag om Suomussalmi.
• De Finse minister van Defensie Elisabeth Rehn.

Recensie:

- Leeskost

Den Osynlige

Filmdetails:
Titel: Den Osynlige
Regisseurs: Simon Sandquist en Joel Bergvall

Jaar: 2002
Verhaal: Mick Davis en Mats Wahl

Acteurs: Gustaf Skarsgård, Tuva Novotny en Li Brådhe
Duur: 101 minuten

IMDB cijfer: 6,4

Samenvatting:
Nicklas leeft een vrij normaal tienerleven, tot op een dag, niet ver van examens, een gangster van zijn school hem in elkaar slaat. Nicklas gaat knockout en de volgende dag wanneer hij op school terugkeert komt hij er achter dat niemand hem schijnt op te merken. Wanneer hij probeert aandacht te trekken merkt hij op dat gevolgen van zijn handelingen direct verdwijnen nadat hij ze heeft uitgevoerd. Hij werpt een boek en zodra het landt is het weer op de plek waar hij het opraapte. Hij is als geest teruggekeerd, maar hij kan niets anders doen dan passief waarnemen hoe de politie zonder aanwijzingen zijn dood onderzoekt.

De film:
Den Osynlige, een Zweedse film te zien op Netflix. Gebaseerd op het gelijknamige jeugdboek van Mats Wahl uit 2000. In 2005 vertaald naar het Nederlands met de titel Zoek. In 2002 is het boek verfilmd. In 2007 is er weer een Amerikaanse remake van gemaakt met de titel The Invisible. Ik heb het boek niet gelezen maar er zit een groot verschil tussen het boek en de film. In het boek gaat het over een nazibende. Dit komt in de film niet voor. Hoofdrolspeler Nicklas is een student en nog behoorlijk slim ook. Helaas wordt hij het slachtoffer van zinloos geweld en de dader is Annelie, een studente bij Nicklas op school, die het verkeerde pad is opgegaan. Als Nicklas weer bijkomt lijkt er niets veranderd, maar al gauw is het duidelijk dat de mensen hem niet zien en hij zich in een tussenwereld bevindt en dus eigenlijk onzichtbaar is oftewel Den Osynlige, de onzichtbare.

Conclusie:

Een vrij harde film over zinloos geweld. De film laat wel de kant van de dader, Annelie, zien en geeft wat meer achtergrond over haar leven. De rol van Annelie is erg goed gespeeld. Ze weet de kijker mee te nemen in het verhaal op haar eigen bijzondere manier. Ook het leven van Nicklas wordt goed weergegeven en vooral de impact van zijn moeder op zijn leven. 

Het idee zelf is natuurlijk niet origineel. Het heeft wel wat weg van de film Ghost. Toch zit er een draai in de film die zeer verrassend is. De vraag blijft bij mij hoe je om moet gaan met de daders van zinloos geweld en hoe je ze kunt bereiken voordat het zinloos geweld wordt. Moeilijke kwestie. 

Bij het maken van deze post kwam ik erachter dat acteur Gustaf Skarsgård de rol van Nicklas speelde. Het kwartje viel niet direct maar uiteindelijk wel. Gustaf Skarsgård speelt de rol van Floki in de Vikings serie. Ik herkende hem niet in Den Osynlige.

Recensies:

- Moviemeter

- Letterboxd

- Stenudd

Pakhuset Krik

Pakhuset Krik, een oud pakhuis uit 1850. Gerestaureerd in 1999 en sindsdien gebruikt door Tove ( † 2020) en Bjørn Wandall als kunst- en cultuurcentrum, gespecialiseerd in de lokale schilder Jens Søndergaard naast Deense kunst uit de 19e en 20e eeuw, Deense sieradenkunst uit de 20e eeuw, Eskimokunst, antiquiteiten en antiek zilver. Pakhuset Krik heeft doorlopende tentoonstellingen. De toegang is gratis. De openingstijden zijn:

20 juni t/m 23 augustus, elke vrijdag, zaterdag en zondag van 14.00 tot 17.00 uur.
10 t/m 18 oktober dagelijks van 14.00 tot 17.00 uur.

Tijdens de week in Vestervig elke dag langs Pakhuset Krik gekomen en op de laatste dag van die week er eindelijk binnen geweest en dat was een geweldige ervaring. Wat een sfeer en uitstraling in het oude pakhuis en er is erg veel te zien. Ook een aantal boeken en ik heb getwijfeld of ik het boek Soul, beautify thyself van Ole Jørgensen zou halen. Niet gedaan, maar wel een foto van het boek gemaakt. Het pakhuis staat ook nog eens op een locatie met een mooi uitzicht op Krik Vig waar altijd wel kite- en windsurfers zijn te zien.