Overweging

Op 31 oktober 2025 is mijn vader overleden en een week later is hij begraven. Het heeft meer impact op mij gehad dan ik had verwacht. Ik heb een overweging geschreven die is voorgelezen tijdens de dienst. Omdat het over dementie en mantelzorgers gaat heb ik de overweging op mijn blog gezet. Dementie komt steeds vaker voor en in mijn geval heeft de dementie vreemd genoeg goed uitgepakt. Iets wat ik niet verwacht had.

Mijn vader was een van de directeuren van een bouwbedrijf. Daardoor was hij weinig thuis en kon ik voor mijn gevoel niet echt een goede band met hem opbouwen. Na zijn pensioen was hij meer thuis en werd dat beter. De band veranderde pas echt toen hij dementie kreeg. Het is altijd de vraag hoe iemand dan gaat worden. In het geval van mijn vader werd hij een ontzettende lieve man. 

We werden ineens mantelzorger en dan moet je voor je vader gaan zorgen en uitzoeken wat het beste voor hem is en dat is ontzettend lastig. Hoe lang kon hij bijvoorbeeld nog thuis wonen. Wanneer besluiten we dat het niet meer kan of verantwoord is. Heeft hij zelf nog plezier in het leven. De laatste jaren ben je hier constant mee bezig. Met zijn allen konden we ervoor zorgen dat hij zo lang mogelijk in zijn vertrouwde omgeving kon blijven en bezoek kon ontvangen. Hij had namelijk naast dementie ook hartfalen en werd regelmatig met een ambulance weggebracht naar het ziekenhuis en kwam daar ook weer uit maar leverde elke keer iets in. Vorig jaar was hij uitbehandeld en dan ga je de laatste fase in. Door de dementie vergat hij dat hij ziek en dement was en was er heilig van overtuigd dat hij totaal niets mankeerde. Ik vermoed dat hij het hierdoor in combinatie met zijn dagelijkse structuur nog een jaar zelfstandig thuis kon blijven wonen. Thuis was namelijk zijn alles en we wisten dat als hij uit huis moest en zijn structuur moest loslaten het niet goed zou gaan.

In die periode van bijna twee jaar heb ik geprobeerd om elke donderdagmiddag te gaan biljarten met hem. Dat is aardig gelukt en bij het hotel in zijn straat waren we wekelijks aan het biljarten. Na ruim vijftig jaar, biljarten vader en zoon. Dat had ik zelf nooit kunnen denken. Vader opgegroeid met biljarten in zijn jeugd in het café en zijn zoon die nog nooit gebiljart had. Een vreemde combinatie van twee stugge mensen. Hij was bloedfanatiek en vond het elke keer weer geweldig. Het resultaat was dat ik maar twee keer van hem heb gewonnen.  

Helaas ging het exact na een jaar na de uitbehandeling weer mis met zijn hartfalen eind juli dit jaar. Hij krabbelde er toch weer bovenop maar op 28 augustus dit jaar ging het weer mis. Bij het schrijven van deze overweging kwam ik zijn ingesproken voicemail op mijn telefoon weer tegen van die nacht. Daaruit bleek al dat het na deze keer definitief anders zou zijn. De spoedhulparts gaf aan dat we ons moesten voorbereiden op zijn einde. Wonder boven wonder kwam hij er weer goed uit maar deze keer had hij alles ingeleverd. Het besluit was om hem in een hospice op te nemen. De verhuizing naar het hospice was erg spannend. Kon hij de verandering aan en hoelang had hij nog. Maar weer kwam hij er bovenop dankzij de vele bezoeken per dag die hij kreeg en had het daar op zijn manier naar zijn zin. De zeven weken in het hospice heeft de band nog sterker gemaakt en we hebben veel schik gehad met hem totdat hij moest verhuizen naar een verpleeghuis. Zijn laatste week in het verpleeghuis heeft er bij ons enorm ingehakt. Van een man die kon lopen, zingen en grapjes maken naar een man die niet meer kon lopen vanwege de pijn. Hij heeft nog wel een liedje gezongen met ons maar het was schrijnend om te zien. Op dat moment is het moeilijk om te geloven in een God. Een paar dagen later verliet hij rustig en zonder pijn het aardse leven.

De periode met mijn vader heeft mij veel geleerd over mantelzorg en dementie. Mijn vrouw kon het heel simpel uitleggen met behulp van laatjes. In zijn laatjes zaten zijn herinneringen en die werden willekeurig geopend. Sommige laatjes gingen niet meer open. Het verklaarde een hoop voor mij. Ook kwam ik een artikel tegen met de titel ‘Zie iemand met dementie niet als patiënt maar als mens’. Die titel ben ik blijven onthouden. Hij was een hartfalen patiënt, geen dementie patiënt maar een mens die anders was dan in zijn normale leven. De laatjes zijn definitief gesloten, nu kunnen we onze eigen laatjes vullen. Ik ben blij dat ik dit mee mocht maken. We gaan je missen.