Blog Zweden: Op straffe des doods

zondag 21 februari 2016

Op straffe des doods - Mats Olsson

Boek details:
Auteur: Mats Olsson
Titel: Op straffe des doods
Originele titel: Straffa och låta dö
Vertaling: Ydelet Westra
Verschijningsdatum: 2015
Bladzijde: 544
Uitgeverij: Q
ISBN: 9021400049

Samenvatting:

Als Harry Svensson na een mislukte date teruggaat naar zijn hotelkamer, ziet hij de deur van een tegenoverliggende kamer op een kier staan. In het bed ligt een luid snurkende man, een bekende artiest. Naast hem ligt een dode vrouw. Harry heeft net zijn baan bij de krant opgezegd als hij op dit verhaal stuit. Hij verdiept zich in de zaak. Maar hij loopt het risico zelf in het verhaal terecht te komen: een paar maanden later wordt er namelijk een soortgelijke moord gepleegd. Het slachtoffer is de vrouw met wie Harry de bewuste nacht van de mislukte date heeft doorgebracht. Het was een volkomen normale afspraak, althans, als je buiten beschouwing laat dat het een SM-afspraak was. Harry raakt betrokken bij de zoektocht naar een seriemoordenaar, een zoektocht waarbij liever niet de hele waarheid boven tafel mag komen.

De auteur:
Mats Olsson (1949) is journalist en schrijft al vijf decennia lang over muziek, film, sport, de Verenigde Staten, eten en veel andere dingen in voornamelijk de krant Expressen. Met Op straffe des doods debuteert hij als misdaadschrijver. Hij was begin november 2015 in Nederland en België en heeft enkele interviews gehouden. Op 1 november was hij te gast op Scandinavië-XL en ik was een van de gelukkige winnaars van zijn boek.

Mats Olsson (links) op Scandinavië-XL.

Het interview is niet op internet terug te lezen. Veel van wat er verteld is, is terug te lezen in een aantal andere interviews die rond die tijd gehouden werden.

Uit het interview van Connie Flipse blijkt dat Mats heeft gewerkt als journalist en is gestopt met werken om zijn boek te schrijven. Hij heeft twee jaar geschreven aan zijn boek. Toen het boek eenmaal af was, bleek dat zijn uitgever het boek te dik vond en er zo'n 350 pagina's ingekort moest worden. Het is uiteindelijk gelukt en een deel ervan heeft Mats weer gebruikt in zijn tweede boek.

Uit het interview van Nordic Vibes blijkt dat Mats als muziek- en later als sportjournalist de wereld over reisde om bands te zien en sporters te interviewen. Tevens had hij een sportcolumn in een krant. Dit wilde hij niet zomaar opgeven om een boek te schrijven. Hij heeft in die tijd wel drie detectives vertaald.

Uit het interview van Serendipitybooks blijkt dat David Crocet zijn favoriete schrijver is omdat deze auteur hem aan het lezen kreeg. Meer over Mats is te vinden op zijn eigen Twitter en Instagram account.

Het boek:
Het boek begint met een zin uit het nummer Lady Day van Rod Stewart:

I get scared when I remember too much (Lady Day) - Rod Stewart (1970)

Het boek bestaat uit drie delen en in het eerste deel wordt direct duidelijk waar het boek over gaat. Het is oktober in Stockholm en Ulrika Palmgren, 46 jaar, gescheiden en woonachtig in Malmö, is een vrouw die slaag wil. Na haar scheiding heeft ze Falsterbo verlaten en woont ze nu in een appartement in Malmö. Harry Svensson was journalist. Hij is ermee gestopt en is een restaurant begonnen. Zo is hij in contact gekomen met Ulrika. Ulrika is namelijk een wijnimporteur. Ze zijn een hapje eten in het restaurant Riche. Ulrika importeert Devil's Peak wijn. De wijn is van een popster. Devil's Peak was een nummer van de band.

If you come into my arms. I'll take you to Devil's Peak. (geen bestaand nummer).

Na hun ontmoeting hebben de twee nog maanden contact voordat ze een SM sessie daadwerkelijk uitvoeren bij Ulrika thuis aan de Gustav Adolfs torg, Malmö. Harry is namelijk niet vies van SM en hij had zich goed voorbereid op de SM sessie met Ulrika. Harry had een mattenklopper meegenomen die hij in een gitaarkoffer vervoerd. Na dit gelezen te hebben, snap ik de cover van het boek. Er staat namelijk een gitaarkoffer op de cover van het boek en een mattenklopper op de achterkant van het boek. De gitaarkoffer is iets wat regelmatig terugkomt in het boek. Ik moet zeggen dat het best wel leuk bedacht is. Het maakt het verhaal humoristisch op een subtiele manier. Helaas voor Harry nam de SM sessie met Ulrika een onverwachte wending voor hem. Teleurgesteld keert Harry terug naar het hotel Mäster Johan en vindt een dode vrouw naast een man in een kamer in het hotel. Harry kent de man vanwege zijn beroep als journalist. Het is Tommy Sandell, een uitgerangeerde blues zanger. Volgens Harry is Tommy geen echte blues zanger. Sven Zetterberg is volgens Harry echte blues.

De 38-jarige Eva Månsson, rechercheur van de politie van Malmö, onderzoekt de zaak. Harry zelf ziet in de moord een verhaal en gaat erover schrijven. Na publicatie van het verhaal krijgt Harry een email van een onbekend Hotmailadres met de zin: Waarom schrijf je niet over de spanking? Het blijkt namelijk dat de dode vrouw klappen heeft gehad voordat ze werd vermoord. Aangezien Harry ook van spanking houdt en dit niet bekend is bij het publiek, wil hij dan ook koste wat het kost zijn voorkeur voor SM geheim houden. Hij wringt zich in allerlei bochten om zijn relatie met Ulrika niet prijs te geven. Men komt erachter wie de dode vrouw is en het onderzoek bij de politie komt op een dood spoor terecht. Gelukkig blijft Harry de moord wel onderzoeken en je wordt als lezer hierin meegesleurd. Van Malmö naar Kopenhagen en dan weer naar Stockholm met zelfs een uitstapje naar New York. Het grootste gedeelte van het verhaal speelt zich af in Skåne.

Het boek bevat meer dan vijfhonderd bladzijden en dit betekent dat alles langzaam maar zeker duidelijk wordt. De ontknoping is spannend. Het boek leest soms als een autobiografisch verhaal van Mats Olsson zelf. Ik moet eerlijk zeggen dat ik het hele verhaal Mats Olsson voor me had. De leeftijd komt overeen met Harry, allebei journalist, muziek, sport en New York. Zelfs de beschrijving van Harry die personen in het boek geven, komen overeen met Mats. Harry met zulke laarzen en zulk haar leek volgens een oude man op een yankee. Zulke laarzen had Mats ook aan tijdens zijn bezoek aan Scandinavië-XL. Dit zet mij aan het denken. Zou Mats ook aan SM doen? Ik zie het zo voor me :-).

Terug naar het verhaal. De ervaringen van Mats over het leven, zijn terug te lezen in het boek. Ontzettend veel wetenswaardigheden die samen met het SM/spanking thema goed in het verhaal zijn verweven. De schrijfstijl bevalt me en de dikte was absoluut geen probleem voor mij. Ondanks de moorden zat er humor in het verhaal. Deze combinatie zorgde ervoor dat ik ontzettend genoten heb van het boek. Het verraste me wel omdat de kritieken niet al te best waren. De vervolgdelen ga ik zeker lezen.

Wetenswaardigheden:
Het boek zat boordevol wetenswaardigheden en muziek.

Een zedendelict in de stad waar speedwaycoureur Tomasz Gollob was geboren.
Op bladzijde 57 en 58 beschrijft Harry hoe Kopenhagen is veranderd. Interessant om dit te lezen.
Junkies en tippelaarsters in de beruchte Istedgade.
De serie Weeds met daarin de scène met drugsdealer Nancy Botwin die slaag krijgt van een Mexicaanse burgemeester in diens limousine. Die scene is hier te zien.
De film Secretary.
De Franse film La Fessée.
Restaurant Bastard in Malmö.
Loungemuziek van Sade, Norah Jones, Melody Gardot.
Mats noemt allerlei artiesten en bands op in het boek zoals Ron Wood, Bruce Springsteen, Deborah Harry, Rod Stewart, The Faces en Keith Richards.
Café Dan Turèll vernoemt naar de Deense thrillerschrijver Dan Turèll.
Strisser (politieagent).
Wurgsexspel Michael Hutchence van INXS.
Café Bullen.
Café le Fil du Rasoir.
The Bishop Arms.
Tommy Sandell zat in de gevangenis te Ystad en had nu net als Johnny Cash en Robert Johnson in de gevangenis gezeten.
KB in Malmö.
Gedeelte uit hoofdstuk 9: Alle Zweden dromen van een witte kerst, maar als we die eenmaal hebben willen we er meteen weer vanaf en beginnen we te bloggen en te twitteren over de verschrikkingen van de sneeuw.
Toen Eva aankwam in Stockholm zei ze: 'Het is hier goddomme zo koud als een ezelpik in Alaska'.
Lill-Babs. Zie ook de blogpost over haar.
Il Caffe Stockholm Bergsgatan.
Rockabillyfeest in Göteborg. Mean Devils uit Portugal en Carlos & The Bandidos uit Engeland.

Hungry heart - Bruce Springsteen

Men zegt dat je je niets moet aantrekken van wat er in de kranten wordt geschreven, want in de krant van vandaag wordt morgen de vis verpakt.
Koffiebar Mellqvist Stockholm.
Pub Paddington's, Sankt Pauligatan in Göteborg.
Knabbelspek Øffer.
Kødbyens Fiskebar.
Solviken.
Een grap die ik nog niet kende: Hoe noem je iemand uit Polen die een rondje draait? Een poolcirkel.
Restaurant Kin-Long in Malmö met Chien.
Het liedje By the light of the Silvery Moon uit de gelijknamige film met Doris Day.

Harry luistert naar Waylon Jennings op zijn iPod.
Runaway Boys van de Stray Cats. Eva en Lena luisterden hier naar in de auto.

De trein Sten Broman. Alle doorgaande treinen in Skåne waren naar bekende Skåningen genoemd. Eentje heette zelfs Bombi Bitt. Dit klopt inderdaad. Zie Wikipedia.
Banjodeuntje uit Deliverance.

Harry is in Anderslöv opgegroeid.
Optreden van zanger Snoddas in recreatiepark wat vroeger aanwezig was. Het park is in 1949 gesloten. In het park waren een recordaantal bezoekers tijdens speech van Per-Albin Hansson.