Vader - Karl Ove Knausgård

Boek details:
Auteur: Karl Ove Knausgård
Titel: Vader (Mijn strijd deel 1)

Oorspronkelijke titel: Min kamp. Første bok
Vertaald door: Marianne Molenaar
Verschijningsdatum: 2012
Bladzijde: 445 blz
Uitgeverij: De Geus
Productsoort: eBook
ISBN: 9789044521436

Samenvatting:
Karl Ove Knausgård is bezig aan een roman, maar wordt geplaagd door enorme onzekerheid. Dagelijkse frustraties over het huishouden en zijn gezin nemen veel tijd in beslag en tijdens het schrijven dwalen zijn gedachten af naar zijn kindertijd. Hij vraagt zich af of hij net zo'n beangstigende man is voor zijn kinderen als zijn vader was voor hem.

Vader is het eerste boek in de Mijn strijd-serie van zes zeer persoonlijke, soms pijnlijke autobiografische romans. Meteen na de verschijning ervan struikelden internationale critici over elkaar heen met hun loftuitingen. Met de Mijn strijd-serie is Knausgård veranderd van een veelbelovende jonge auteur in een Scandinavische schrijver met popsterrenstatus.

Opmerking:
Het is bijna twee jaar geleden dat ik het boek gelezen heb. Ik had een gedeelte van deze blogpost klaar maar kon me er eigenlijk niet toe zetten om deze af te maken. Het zal te maken hebben gehad met de impact van het boek. Ik zag laatst dat ik al een groot gedeelte klaar had van het eerste deel. Over het tweede gedeelte heb ik niet veel opgeschreven. Omdat het notities van twee jaar geleden zijn, kan het voorkomen dat ik oude informatie heb gebruikt die op het moment van het lezen recent waren, maar na het uitkomen van het laatste deel niet zo recent meer overkomt.

De auteur:
Karl Ove Knausgård viel me in oktober 2013 op tijdens de serie Licht op het noorden van Stine Jensen. In de aflevering over Noorwegen had Stine een gesprek met Karl Ove. De Noorwegen aflevering is hier te zien. Bij de 36e minuut is Karl Ove met Stine te zien. Vervolgens lag er bij de stand van uitgeverij de Geus bij de eerste Scandinavië-XL dagen een proefboekje van Nacht. Op dat moment was het vierde deel uit de Mijn strijd serie uitgebracht. Het proefboekje gelezen en vervolgens besloten om toch het eerste deel Vader te lezen. Over Karl Ove Knausgård is genoeg informatie te vinden. De man is ondertussen een superster. Hij is geboren op 6 december 1968 te Oslo. Hij is anderhalf jaar ouder dan ik ben en dit maakt het boek op bepaalde momenten herkenbaar. Op de Engelse Wikipedia website is genoeg informatie over hem te vinden.

Het boek:
Het boek bestaat uit twee delen. Het begint met een verhaal uit het verleden van Karl Ove van dertig jaar terug. De vader van Karl Ove was twaalf jaar getrouwd, twee kinderen, een eigen huis, een auto, is in de gemeenteraad gekozen en zat als vertegenwoordiger van de gematigd progressieve partij Venstre in het gemeentebestuur. Hij heeft acht jaar als leraar aan een middenschool gewerkt.

Dertig jaar later is het 27 februari 2008 in het boek als Karl Ove zijn verhaal schrijft. Karl Ove is dan 39 jaar oud en heeft drie kinderen Vanja, Heidi en Johan en is getrouwd met Linda Boström Knausgård. Ze wonen sinds anderhalf jaar in een flat in Malmö.

Het eerste deel gaat over zijn verleden en natuurlijk over zijn relatie met zijn vader. Dit deel was voor mij wel herkenbaar. Het tweede deel gaat over de tijd dat zijn vader net is overleden. Een mooie boekbespreking over Vader is hier te lezen. Ik ga dit zelf niet doen. Ik pak er stukken uit die me opvielen en dat zijn niet de hoogdravende gedeeltes. Daar heb ik zelf weinig mee.

Muziek speelt een belangrijke rol in het eerste deel. Karl Ove speelde in zijn jeugd zelf in een bandje en luisterde veel naar muziek. Zo luistert hij naar de muziek van de Zweedse band Dungen (wel later, namelijk op 4 maart 2008).

Andere nummers die in het boek voorkomen zijn Echo & the Bunnymen met Heaven up here:

Telegraph Road van de Dire Straits:

Dansen op Frankie Goes to Hollywood, The Power of love:

Verder luisterde Karl Ove naar bands als The Clash, The Police, The Specials, The Teardrop Explodes, The Cure, Joy Division, New Order, Echo & the Bunnymen, The Chameleons, Simple Minds, Ultravox, The Aller Værste, Talking Heads, The B52's, PiL, David Bowie, The Psychedelic Furs, Iggy Pop, The Velvet Underground, Roxy Music enz.

Zijn vriend en medebandlid Jan Vidar hield van Deep Purple, Rainbow, Gillan, Whitesnake, Black Sabbath, Ozzy Osbourne, Def Leppard, Judas Priest.

Deze twee werelden moesten samengaan in hun band. Ze speelden covers zoals Smoke on the water van Deep Purple, Paranoid van Black Sabbath, Black Magic woman van Santana en So lonely van The Police.

Muziek speelde een grote rol in het leven van Karl Ove en omdat veel van zijn favoriete bands ook mijn favoriete bands waren (die van Jan Vidar trouwens ook) komt dit allemaal wel heel herkenbaar voor. Als ze dan ook nog in platenwinkels naar muziek zaten te luisteren is het plaatje helemaal herkenbaar. Het doet me denken aan de tijd dat ikzelf zat te luisteren bij de lokale platenzaak.

In het eerste deel nog meer wetenswaardigheden:

• Varoddbrug, een van de plekken waar Karl Ove het meest van droomde.
• Karl Ove kocht Dagboek van de dief van Jean Genet.
• Agent X9 stripboek.
• Wilde je je zat drinken, dan moest dat nauwkeurig worden gepland. Je moest op een veilige manier aan drank zien te komen, een veilige plek zien te vinden, transport heen en terug regelen en je ouders uit de weg gaan als je thuiskwam.
• Het boek Yesterday van Saabye Christensen.
• Treholt-spionagezaak.
• De wet van Jante.
• Agnetha Fältskog.
• Debuutalbum van R.E.M.
• Green on Red.
• De naam is veranderd van Pedersen naar Knausgård.
• Op zoek naar de verloren tijd van Marcel Proust.
• Karl Ove was 16 jaar en ging naar eerste klas van gymnasium, de Kristiansand katedralskole, of 'Katta" genoemd. Ze woonden in Tveit, 20 km buiten Kristiansand.
• Thuis bij Knausgard, Arendals Bryggeri, bruine 0,7-literflessen met het gele logo met een zeilboot erop.
• B-Max. Holtet bij Gamle Tybakken.

Opvallend is dat Karl Ove de r niet kon zeggen. Dit had hij nog nooit gekund. Het is één van de trauma's uit zijn late jeugd. Ik weet zelf hoe dit is, want ik kon en kan het ook niet. Tijdens de lagere school was dit echt een verschrikking om elke keer elke de klas gehaald te worden voor spraakles. Confronterend.

Deel 2:
De meeste aantekeningen van het tweede deel zijn verloren gegaan toen de ereader is gevallen. Een aantal had ik al genoteerd. In het tweede deel is het twintig jaar later en is Knausgård schrijver en bezig met een nieuw boek. Hij krijgt bericht dat zijn vader is overleden. Samen met zijn broer gaan ze naar het huis van hun dementerende grootmoeder. Hun vader heeft daar de laatste jaren van zijn leven als alcoholist geleefd. De chaos die er is achtergebleven na het sterven van hun vader is enorm.

Een indringend verhaal die duidelijk maakt waar de titel van het boek voor staat.

Wetenswaardigheden uit het tweede deel:

• Schrijvers Axel Sandemose en Rimbaud.
• Park Observatorielunden.
• Caravaggio's De Valsspelers.

De valsspelers.

• Thomas Wågström. Meer info over hem is te vinden op de website van Trendhunter. 

Conclusie:
Een taai boek die er bij mij best wel ingehakt heeft. Dat is de reden dat ik nog geen andere delen uit de Mijn strijd reeks gelezen heb. Dat zal ook de reden zijn geweest dat ik nu pas een blogpost erover gemaakt heb. Het eerste deel was voor mij zeer herkenbaar en deel twee was deprimerend. Ik hoop dat ik een keer een begin kan maken in het tweede deel van Mijn strijd.

Interviews:
- Lezentv
- Tjitske Mussche

Recensies:
- Postscriptum
- Ranking the books
- Leeskost
- Volkskrant
- Cobra