De Polyglotte Geliefden - Lina Wolff

Boek details:
Auteur: Lina Wolff
Titel: De Polyglotte Geliefden

Originele titel: De polyglotta älskarna
Vertaling: Janny Middelbeek-Oortgiesen

Verschijningsdatum: 2018
Bladzijde: 288
Uitgeverij: Atlas Contact
ISBN: 9789025451240

Flaptekst:
‘De polyglotte geliefden’ van Lina Wolff (1973) verhaalt over drie mensen en drie soorten onvervulde verlangens. Ellinor, 36 jaar oud, afkomstig uit een klein dorp in het zuiden van Zweden, plaatst een contactadvertentie, op zoek naar een ‘tedere, maar niet al te tedere man’. De ongelukkige schrijver Max wil een minnares die hem in alle talen kan toespreken die hij beheerst. Zijn zoektocht voert hem van Stockholm naar Italië, waar hij Lucrezia ontmoet, de kleindochter van een rijke markiezin. Ellinor, Max en Lucrezia hebben meer gemeen dan zij zelf beseffen, onder andere een verloren gewaand manuscript. ‘De polyglotte geliefden’ is een buitengewoon originele, prikkelende verkenning van machtsverhoudingen, van de ‘male gaze’, en van de manipulatieve eigenschappen van de literatuur. Voor ‘De polyglotte geliefden’ ontving Lina Wolff in 2016 de Augustprijs, de belangrijkste literatuurprijs in Zweden.

De auteur:

Lina Maria Erika Wolff, geboren op 22 oktober 1973 in Lund, is een Zweedse auteur en vertaler. Het boek De Polyglotte Geliefden is haar tweede boek. Wolff heeft literatuur en taalstudies gestudeerd aan de universiteit van Lund en heeft een aantal jaren in Spanje en Italië gewoond, als tolk en als handelsagent. Deze informatie is handig om te weten bij het lezen van het boek. De landen Zweden, Spanje en Italië komen namelijk aan bod in het boek. Ook handig om te weten is de betekenis van polyglot. Ik ben tijdens het lezen gaan zoeken naar de betekenis van polyglot. Ik had hier nog niet eerder van gehoord. Het blijkt dat een polyglot iemand is met een hoge graad van taalbeheersing in verschillende talen. Een bekende Nederlandse polyglot is de politicus Frans Timmermans. Gezien de taalstudies die Lina gevolgd heeft kan het bijna niet anders dat er persoonlijke invloeden in het boek zitten. Dat dit zo is blijkt wel uit het interview met Lina op de Spiegel website. Daaruit blijkt dat Lina met een Spanjaard getrouwd is geweest. Hun zoon is geboren in Zweden maar toen hij twee was verhuisden ze naar Spanje en woonden daar van 2001 tot 2007. In het interview komt ook Michel Houellebecq te sprake. Houellebecq speelt een belangrijke rol in De Polyglotte Geliefden.

De Club van Echte lezers bedankt voor de mogelijkheid om het boek te lezen.  

Het boek:

Het boek bestaat uit drie delen. Elk deel gaat over een persoon. In het eerste deel Ellinor, het tweede deel Max en het derde deel Lucrezia.

Deel 1: Ellinor
Dit deel begint met het onderstaande citaat:
Hearts can break. Yes, hearts can break. Sometimes I think it would be better if we died when they did, but we don’t. Stephen King. 

Ellinor is zesendertig jaar en komt uit een dorp in Skåne. In dit eerste deel wordt haar leven beschreven en wat ze tegenwoordig doet. Toen ze zestien jaar was, ontmoette ze Johnny. Met Johnny kreeg ze een relatie en ze leerde vechten via hem zoals in de film Fight Club. Ze hadden een aparte relatie die in het onderstaande fragment een beetje duidelijk wordt:

Johnny: Wanneer mag ik je van achteren nemen? Ellinor zei daarop dat als ze een vrachtwagenchauffeur was, ze haar wagen nooit in een riool zou parkeren als ze een verdieping hoger een mooie en prettige garage had.

Na een profiel op een datingsite te hebben aangemaakt ontmoet ze Calisto Rondas uit Stockholm. Ellinor was zelf nog nooit in Stockholm geweest. Calisto is literatuurcriticus en heeft een manuscript in zijn huis in de Stockholmse archipel liggen. Het manuscript met de titel De Polyglotte Geliefden. De titel van het boek is hiermee gedeeltelijk verklaard. Op dat moment deed het boek mij denken aan Meesterwerk van Geir Tangen. Dat boek ging ook over een boek in een boek. Het manuscript is geschreven door Max Lamas. De verwachting wordt gewekt dat de ontmoeting met Calisto niet lang duurt, maar dat blijkt niet het geval te zijn. In de boekenkast van Calisto staan de boeken van Michel Houellebecq. Ellinor is niet literair maar toch gaat ze de boeken van Houellebecq lezen. Daarnaast haalt ze veel van het leven uit series. Een voorbeeld die genoemd wordt is een scène uit het vierde seizoen van Breaking Bad. Hoofdrolspeler Walt zit met een man in de wachtkamer. De man krijgt net zijn eerste behandeling tegen kanker. 

Deel twee: Max
Ook dit deel begint met een citaat:
Leven verlaagt een mens, schreef Henri de Régnier; leven slijt een mens vooral - bij sommigen bestaat ongetwijfeld een niet-verlaagde kern, een duurzame zijnskern; maar wat heeft dat residu voor gewicht tegenover de algehele slijtage van het lichaam? Michel Houellebecq.

De vader van Max Lamas is een Spanjaard. Zijn moeder een Italiaanse en hij woont al vanaf zijn zevende in Zweden. Hij heeft dus Spaans-Italiaanse wortels. In zijn jeugd woonde Max in de buurt van Triëst.

In dit deel staat de schrijver van het manuscript De Polyglotte Geliefden centraal. Er zijn verwijzingen naar het Ellinor deel en net als in het eerste deel kom je meer te weten over de hoofdpersoon van het deel en wordt het duidelijk hoe het manuscript in handen van Calisto komt. Detail wat me opviel tijdens het lezen van het Max deel is dat Max tijdens zijn huwelijk vijftien vrouwen heeft gehad.

Deel III: Lucrezia
Ook dit deel begint met een citaat:
I tell you, Madame, if one gave birth to a heart on a plate, it would say ‘Love’ and twitch like the lopped leg of a frog. Djuna Barnes.

Dit deel gaat over Lucrezia Latini Orsi, kleindochter van de markiezin Mathilde Latini. Lucrezia woont in Rome en het is twee jaar na de noodlottige zomer met Max Lamas in Tolentino. In die zomer had Max had een manuscript geschreven over Lucrezia en haar moeder. Het manuscript heette De Polyglotte Geliefden en de grootmoeder van de vaders kant van Lucrezia was de eerste vrouw die in het manuscript geportretteerd werd. In het Lucrezia deel kom je meer te weten over het leven van Lucrezia en over de inhoud van het manuscript.

Conclusie:
Drie verhalen over drie personen die op de een of andere manier met elkaar verbonden zijn. Het manuscript is duidelijk de verbindende factor. Lina Wolff heeft het verhaal zeer goed neergezet. Het einde heeft ze erg goed bedacht. Ik denk persoonlijk dat het boek nog beter wordt als de lezer de boeken van Michel Houellebecq heeft gelezen. Er zit duidelijk een boodschap over hem in het boek. Uit het eerder genoemde interview met Lina Wolff kom je er een beetje achter. Ik had nog niet eerder van hem gehoord.

Het eerste verhaal vond ik het beste. Ellinor ligt dichter bij mij dan Max of Lucrezia. Ellinor komt uit Skåne en die worden door Stockholmers als boeren en racisten gezien. Zoiets kwam ik ook al tegen in het boek Tot as van Lisa Bjurwald, maar daar ging het over Värmland. Ondanks dat ik de echte boodschap van het boek niet herken, vond ik het toch een erg goed boek die mij wel deed denken aan het boek In de schemer fluit de merel van Linda Olsson. Wat mij wel opviel is dat er weinig Nederlandse recensies (buiten Hebban dan) van het boek op internet te vinden is.

Wetenswaardigheden:

• Bar Pharmarium in Stockholm.
• ‘Je kunt knobbels, tenen en hielen afhakken om beter in het muiltje te passen’, zei een vriendin uit Skåne tegen Ellinor, ‘maar het muiltje blijft het muiltje en de voet blijft de voet. Vergeet dat niet, Ellinor, wat je ook doet, de voet blijft toch de voet.
• De blinde Mildred.Rondas, de vrouw van Calisto, is Stockholms en Stockholmers vinden mensen uit Skåne boeren en racisten.
• Minnares van Calisto had zich doodgereden tegen een boom. Ze had alcohol gedronken en de radio stond hard aan met muziek van Roxette of Europe. Het soort muziek waar niemand dood bij wil worden gevonden.
• Citaat Stephen King uit deel twee: Men are not so much gifted with penises as cursed with them.
• Schrijver Max Lamas wou de omzwervingen van Hjalmar Söderberg in Stockholm nabootsen in een novelle maar het is er niet van gekomen. 
• Verwijzing naar het boek Nachtwoud van Djuna Barnes.
• Cassino is de stad waar de vader van Lucrezia is opgegroeid. Er ligt daar een Pools, Amerikaans en Duits oorlogskerkhof.

Een fragment van het boek is hier te lezen.

Recensies:
- Hebban