Rubjerg Gamle kirkegård

Vlakbij Rubjerg Knude fyr is de oude bergraafplaats van de Rubjerg kerk te zien, Toen de kerk in 1904 steen voor steen werd afgebroken werden de begraafplaatsen met rust gelaten. De stenen van de afgebroken kerk werden weer gebruikt voor de nieuwe kerk. De achtergebleven begraafplaatsen vertellen de verhalen over de gezinnen die met veel moeite vochten tegen de barre levensomstandigheden die de arme parochie bood. Op de begraafplaats vind je o.a. het graf van Jens Thomsen en Ane Villumsdatter. Jens Thomsen was de eerste strandwachter van Rubjerg en stierf in 1896. De grafsteen van Willum Hansen is een apart verhaal. Hij stierf volgens de grafsteen op 31 april 1877. Deze datum bestaat natuurlijk niet en er wordt gezegd dat toen de fout werd ontdekt, de steenhouwer aanbood om de dag van overlijden te corrigeren tegen een extra betaling van 2 DKK. De weduwe, Maren Jensdatter, vond het echter te duur en daarom is de niet-bestaande datum, 31 april, tot op heden op de grafsteen te zien.

Een andere interessante grafsteen is een romaans granieten kruis dat ongeveer net zo oud is als de kerk, uit ongeveer 1180. Wie er onder de steen begraven ligt, is niet bekend, maar het is waarschijnlijk een belangrijk persoon geweest; misschien de bouwer van de kerk in de 12e eeuw of de eerste priester van de kerk? Dit zeldzame monument verdween echter spoorloos in het voorjaar van 1980. Pas negen jaar later verscheen de steen in het Historisch Museum Vendsyssel. In de daaropvolgende jaren heeft de steen in Museumshaven gestaan, maar in 2006 is hij weer op zijn (wellicht) oorspronkelijke plek gezet.

Het gebied rondom de kerk werd onbewoonbaar doordat men de bomen kapten en daardoor het zand oprukte. In 1600 was het hele gebied rondom de kerk een soort woestijn en de bevolking vertrok. Toch bleef de kerk nog 300 jaar functioneren als parochiekerk en zondag na zondag worstelden mensen zich een weg naar de kerk door de zandduinen. In 1904 was het echter voorbij. De Rubjerg Kerk werd steen voor steen verplaatst ongeveer twee km verder landinwaarts waar de mensen zich hadden gevestigd. Om deze reden is er zowel een Rubjerg Oude Kerk als een Rubjerg Nieuwe Kerk. Op het oude kerkterrein werd een herdenkingsheuvel gemaakt over het resterende puin en met de romaanse kruisvormige grafsteen bovenop de heuvel. Tegelijkertijd werden de hoeken van het kerkgebouw gemarkeerd met massieve granieten stenen en werden sparren geplant waar de voormalige muren stonden. (Bron: Rubjerg Knude).

De overledenen op deze plek zijn te vinden via deze website.

De kerk zag eruit zoals op de onderstaande afbeelding:

Illustratie: Søren T. Nordbo