Blog Zweden: Vermissing - Monica Kristensen

donderdag 9 oktober 2014

Vermissing - Monica Kristensen

Boek details:

Auteur: Monica Kristensen
Titel: Vermissing
Originele titel: Kullunge
Vertaling: Marin Mars
Verschijningsdatum: 2013
Bladzijde: 247 blz
Uitgeverij: De Geus
ISBN: 9789044524697

Monica Kristensen

Samenvatting:

Als in het ijskoude noorden van Noorwegen een klein meisje verdwijnt, moet de politie er alles aan doen om het kind zo snel mogelijk te vinden

Vlak bij de poolcirkel op het eiland Spitsbergen verdwijnt de vijfjarige Ella uit haar kleuterklas en de leidsters schakelen de politie in. Agent Knut Fjeld vindt verdachte voetafdrukken bij het hek van de speelplaats. De moeder van Ella vertelt dat ze de avond ervoor een scheiding heeft aangekondigd en er wordt gevreesd dat vader Steinar het meisje heeft meegenomen. Als blijkt dat Steinar niet lang daarna is omgekomen bij een explosie in het centrum van de stad, tast de politie in het duister.

Monica Kristensen (1950) studeerde gletsjerkunde en maakte expedities naar de Noord- en Zuidpool, kennis die haar goed van pas komt bij haar schrijverschap. Als thrillerauteur maakte ze haar debuut in 2007. Vermissing is onderdeel van een serie met politieman Knut Fjeld in de hoofdrol.

Monica Kristensen (1950) studeerde gletsjerkunde en maakte expedities naar de Noord- en Zuidpool. Ze is ook werkzaam geweest bij de kustwacht en het meteorologisch centrum in Noord-Noorwegen. In 2007 maakte ze haar debuut met Hollendergraven (Het graf van de Hollander). Het boek Vermissing is onderdeel van een serie over politieman Knut Fjeld. Een interview met Monica Kristensen is hier te lezen.

De boeken met Knut Fjeld:
- Deel 1: Hollendergraven
- Deel 2: Kullunge
- Deel 3: Operasjon Fritham
- Deel 4: Den døde i Barentsburg
- Deel 5: Ekspedisjonen

Voorwoord: Het verhaal speelt zich af midden jaren negentig. Monica heeft inspiratie geput uit haar eigen jaren op Spitsbergen, maar de details zijn ondergeschikt gemaakt aan de verhaallijn. Namen, plaatsen en personen bestaan in werkelijkheid niet. Mocht de lezer zich willen verdiepen in de feitelijke omstandigheden op Spitsbergen, dan wil ze graag de serie boeken van de Store Norske Spitsbergen Kulkompani en de gedetailleerde en warme beschrijvingen van Birger Amundsen in zijn boek SvartHvitt (2001) aanbevelen.

Store Norske Spitsbergen Kulkompani

Het verhaal begint op donderdag 22 februari 13:30 uur. Het is meer dan twintig graden onder nul bij het kinderdagverblijf Kullungen in het centrum van Longyearbyen. De vijfjarige Ella en andere kinderen hebben zich verstopt en praten met elkaar. Zo blijkt dat de vader van Ella, Steinar Olsen, bij het mijnbouwbedrijf Store Norske Spitsbergen Kulkompani werkt als mijnbouwkundig ingenieur. Ella heeft van haar vader gehoord over de zesde man. De zesde man is iemand die achter de kompels (mijnwerkers) aan de mijn in loopt en niemand weet wie hij is. Even later is het hoofd van het kinderdagverblijf Ella kwijt.

22 februari 16:10 uur: We maken kennis met politieagent Knut Fjeld, die werkt bij het gouverneurskantoor waar Anne Lise Isaksen begin het nieuwe jaar is aangesteld als gouverneur. Knut komt uit het dorpje in Østerdalen en gaat de verdwijning van Ella onderzoeken.

Vervolgens gaat het verhaal weer terug naar het recente verleden en wel naar 3 januari. Het is de eerste werkdag van Steinar Olsen in Mijn 7. Steinar heeft eerder in Tromsø gewerkt, maar is daar op een pijnlijke manier weg gegaan. Hij heeft bijna een jaar zonder werk gezeten.

Er volgt een beschrijving van een aantal explosies in de mijnen op Spitsbergen. De gasexplosie in Mijn 2 in januari 1952. Hierbij kwamen zes kompels om het leven. De kolenstofexplosie in januari 1920 in Mijn 1A. 26 man kwamen om het leven. In Ny-Ålesund in november 1962 een mijngasexplosie en vervolgens een kolenstofexplosie. Tien man werden uit de Esthermijn gedragen. Elf man bleven achter in de mijnen.

Het verhaal springt weer naar 22 februari, de zoektocht naar Ella. Tijdens de zoektocht wordt het duidelijk wat er in het recente verleden is gebeurd. Er komen allerlei namen tevoorschijn zoals Tom Andreassen, fungerend hoofd van de politie, Erik Hanseid en zijn vrouw Frøydis. Per Leikvik, een overlevende van een mijnexplosie, Tor Berger, piloot bij Airlift, Kjell Lode, Trulte Hansen, Kristian en Lars Ove. Door elke keer van het heden naar het verleden te gaan, is het lastig om alles te volgen. Je moet goed in de gaten houden wat er in het verleden is gebeurd en hoe dichter het verleden bij het heden komt, wordt het duidelijker en is het verhaal beter te volgen. Vanaf dat moment begon het verhaal wel interessant en spannend te worden. Er wordt hulp gevraagd van Kripos waar Lund Hagen, hoofd van Kripos en Jan Melum, rechercheur van Kripos, werken. In het verhaal zit tevens nog een illegale slacht verwerkt. Dit gedeelte lijkt wel wat op het verhaal in de film Jägarna. De schrijfster heeft duidelijk kennis van het leven op Spitsbergen en de mijnwerkers. Van Spitsbergen had ik al wat meegekregen van het boek Alle bessen kun je eten, alleen sommige maar één keer van Gemma Venhuizen. Het mijnwerkersgedeelte past goed bij de vijfdelige blogpost over het mijnwerkersplaatsje Røros:

- Røros deel 1
- Røros deel 2
- Røros deel 3
- Røros deel 4
- Røros deel 5

De Vermissing is in het begin verwarrend, maar wordt verderop in het verhaal toch nog goed. Het is te hopen dat er nog een boek van Monica vertaald wordt. Op dit moment zijn er vijf delen verschenen waarin Knut Fjeld de hoofdrol speelt en is alleen Kullunge (het tweede deel) vertaald naar het Nederlands. In dit boek zijn weer veel interessante dingen te vinden. Ik noem ze hieronder.

De derde winter die in de poolstreken de 'voorlente' wordt genoemd.
Vestpynten.
Revneset.
Billefjorden.
Enkele jaren geleden had Store Norske besloten om te stoppen met het transport van steenkool uit de mijnen in de bakken van de kabelbanen die hoog boven de grond kriskras over de bebouwing liepen. De kabelbaancentrale lag in Skjæringa. De bakken konden 700 kilo steenkool verstouwen en de kabelbaan kon 400 bakken per dag naar de bergen steenkool op Hotellneset transporteren.
Mijn 1 was in 1906 gesticht door John Longyear. In 1916 is Mijn 1 door Store Norske overgenomen.
In het boek wordt de film Play Misty for me van en met Clint Eastwood genoemd. In een grijs verleden heb ik deze film ook gezien. Als ik de trailer weer zie, ziet het er vreselijk gedateerd uit :-).

De gletsjer Vestfonna.
Nordporten. De oudste naam voor Hinlopenstretet was Vaigat. Vaigat zou oorspronkelijk een Russische achternaam kunnen zijn. Deze naam stond op de Mercatorkaart uit 1569. Uiteindelijk werd de zeestraat naar Tymen Jacobsz Hinlopen genoemd, de directeur van de Noordsche Compagnie, 1617.
Het tijdschrift Villmarksliv.
Het Russische mijnplaatsje Pyramiden.
Brucebyen. Een verzameling houten gebouwtjes uit 1920, toen een optimistische Schot, William Speirs Bruce, na jaren als poolonderzoeker op deze plaats met mijnbouw begon.
Mosselbukta, Heclahalvøya. Een vervallen Zweeds onderzoeksstation uit 1899.
Storm met een Polar low, een laag drukgebied. Doet me denken aan het boek Tegenpolen van Bernice Notenboom.
Zonnefeest (Solfestuke). Schijnt een van de hoogtepunten van het jaar te zijn. Dan laat de zon zich voor het eerst weer boven de horizon zien.
Tuborgbier.
Knut Kupper'n Johannesen. Geboren in Oslo in 1933. Langebaanschaatser.
Søren Zakariassen uit Tromsø, die in 1899 Isfjorden kwam binnenvaren.
Mijnwerkerslied. Geschreven door timmerman Tiller uit Namsos, die in 1947 in Longyearbyen werkte. Gepubliceerd in Svalbardposten, nr. 10 1950/1951.
Sverdrupbyen.